De website van deze prins zegt het volgende: ‘Philip de Montmorency was een Nederlandse en Franse edelman geboren in 1524. Hij was een slachtoffer van de Inquisitie in de Spaanse Nederlanden en stierf in 1568. Hij stierf terwijl zijn vrouw, Anna Walburgis van Nieuwenaer, zwanger was van hun eerste kind, Christian I van Horn. Christian I werd kort na zijn geboorte naar Nieuw-Nederland (het huidige New York) gestuurd om zijn veiligheid te verzekeren en zijn aanspraak op het nu vorstendom Horne te beschermen’.

Historici uit Weert geven aan dat alleen bekend is dat Philips en Anna één zoon gehad zouden hebben en dat deze al op zeer jonge leeftijd zou zijn overleden. Historici herkennen de stamboom van het Huis van Horne dan ook niet zoals die gepresenteerd wordt op de website van de prins. Vermoedelijk gaat dan ook om ‘fake-news, only in America…’

Edward Bieniak, Prince of Horn heeft ook een eigen microwiki pagina en een website.

Het bericht Amerikaan claimt erfgenaam graaf Philips van Horne te zijn verscheen eerst op MLA Stories.

Dolle Dinsdag, 5 September 1944, was de dag dat de Duitse bezetter en NSB’ers massaal op de vlucht sloegen na berichten over de snelle opmars van de geallieerden. De vier verzetsstrijders hadden hun schuilplaatsen verlaten om in verzet te gaan en een trein te saboteren. Ook de voor de Arbeidsinzet ondergedoken broers Looymans, betrokken bij het verzet, kwamen tevoorschijn.  Alle zes vielen echter in handen van de SS’ers en werden nabij het Ringselven, respectievelijk vlakbij de ontspoorde trein, lafhartig vermoord.

Het monument kent veel symboliek en bestaat uit vijf onderdelen:

• een groot, centraal staand ijzeren kunstwerk met foto’s van de zes slachtoffers;
• het herdenkingskruis van de gebroeders Looymans dat is verplaatst van het terrein van zinkfabriek Nyrstar in Budel-Dorplein naar deze nieuwe bestemming in het Heilig Hart Park;
• spoorrails die verwijzen naar de locatie van de moord op de broers Looymans;
• vier herinneringsbomen die symbool staan voor de locatie van de moord op de vier verzetslieden aan het Ringselven;
• een ijzeren lessenaar met daarop het boek met de ‘zwarte bladzijde’ in de geschiedenis die het verhaal vertelt van ‘De Zes van Dorplein’.

Naaste familieleden en nabestaanden, Henk Leendertse, general manager van Nyrstar Budel, burgemeester Roland van Kessel en wethouders van gemeente Cranendonck, de voorzitter van Heemkundekring ‘De Baronie van Cranendonck” en de Wapenbroeders afd. Cranendonck, onthulden het monument en vertelden in hun speeches hoe belangrijk het is om deze gebeurtenis te herdenken. Ook plaatsten zij drie herinneringskransen.

Het heringerichte Heilig Hart Park in Budel-Dorplein is op het wandelpad toegankelijk voor wandelaars. Met het monument heeft het park een extra aantrekkingspunt, dat niet alleen fraai is om te zien maar ook herinnert aan de Tweede Wereldoorlog als een tijd die we niet willen herhalen en het feit dat vrede en vrijheid een kostbaar goed zijn die we blijvend moeten koesteren.

Het bericht Onthulling monument ‘De zes van Dorplein’ in Heilig Hart Park verscheen eerst op MLA Stories.

WEERT – De Weerter VVD-fractie in de gemeenteraad doet een oproep aan het college van B&W om het archeologisch onderzoek voort te zetten en de fundamenten zichtbaar te houden.

De afgelopen weken is archeologisch onderzoek verricht op de plek van de voorburcht van kasteel Neijenborgh in Weert. Er was veel belangstelling voor de opgravingen, zo bleek uit de grote aantallen bezoekers bij de rondleidingen. Inmiddels is duidelijk geworden dat de archeologische opgravingen vandaag worden bedekt onder een laag zand. Bovendien is bekend geworden dat de ‘tussengracht’ tussen de voormalige voorburcht en hoofdburcht niet wordt onderzocht vanwege geldgebrek.

Het bericht VVD wil archeologisch onderzoek in stadspark Weert voortzetten verscheen eerst op MLA Stories.

De blootgelegde fundamenten van de voorburcht bij het kasteel Nijenborgh in Weert worden vanaf woensdag weer bedekt met zand. Onder bezoekers, stadsgidsen en historische verenigingen heerst teleurstelling, dat dit vlak voor Open Monumentendag gebeurt. Zo meldt dagblad De Limburger. De opgravingen werden in de afgelopen weken door meer dan 1.000 bezoekers bezocht.

Het bericht Archeologen hebben zijmuur en brug kasteel blootgelegd verscheen eerst op MLA Stories.

Studio Job heeft de opdracht gekregen om een kunstwerk te realiseren van de voormalige laad- en loskraan die aan de Weerter meelfabriek stond. De voormalige laad- en loskraan van het Landbouwbelang is industrieel erfgoed en wordt omgebouwd tot kunstwerk. Dit kunstwerk wordt geplaatst in de buurt van de oorspronkelijke locatie aan de Werthaboulevard met als doel om de herinnering aan het Landbouwbelang en het industriële verleden van Weert levend te houden.

Nog een beeld van de graaf van Horn in Weert
In het ontwerp is het hart van de laad- en loskraan gebruikt: de besturingscabine, het enige onderdeel dat verbonden is met de mens als bedienaar van de machine. Deze wordt als “reliek” van de oude kraan gedragen door vier personen. Een van deze personen is Philippe de Montmorency, de graaf van Horne. Hij heeft 453 jaar moeten wachten op een standbeeld in Weert en krijgt naast het ruiterstandbeeld van kunstenaar Jos Dirix op de voorhof van het kasteel nu dus ook een prominente plek aan de Werthaboulevard. De besturingscabine wordt daarnaast gedragen door een franciscaan, een carnavalsprins en een arbeider.

Lees ook:
Weertenaar Job Smeets maakt kunstwerk aan de Wertha Boulevard
en
Weert krijgt ruiterstandbeeld Philips de Montmorency

https://www.instagram.com/jobsmeets/

Het bericht Graaf Philips van Horne krijgt nog een standbeeld in Weert verscheen eerst op MLA Stories.

Wellicht wel aangelegd in opdracht van Philippe de Montmorency (1524-1568), graaf van Horn en heer van Weert en Nederweert. Dan zou het zomaar kunnen zijn dat keizer Karel V van Spanje op 14 september 1543 onder deze poort is doorgelopen tijdens zijn bezoek aan Weert. In 1558 verbleef ook prins Willem van Oranje een tijdlang in het Weerter kasteel.

Elke woensdag, vrijdag, zaterdag en zondag is de voorburcht van het voormalige kasteel de Nijenborgh aan de Biest open van 13.30 tot 15.30.

Het bericht Kasteelpoort Weert eeuw jonger dan gedacht verscheen eerst op MLA Stories.

Graafmachines, vrachtwagens en personen gekleed in overalls maken al weken de dienst uit op de voorburcht. De sanering en het archeologisch onderzoek zijn in volle gang. Met schop, troffel en ander gereedschap speuren archeologen naar vondsten. Samen met bouwhistorici doen ze onderzoek naar de bouw, vorm en lange gebruiksperiode van de voorburcht van het kasteel, dat rond het midden van de vijftiende eeuw is gebouwd en in 1702 is verwoest.

Eenmalige aangelegenheid
Nadat de houthandel van de familie Scheijmans vorig jaar naar een andere locatie werd verplaatst, is het voor het eerst in honderd jaar mogelijk om meer te weten te komen over de inrichting en het gebruik van de voorburcht in de vijf eeuwen daarvoor. De voorburcht maakt deel uit van kasteel Nijenborgh, de voormalige residentie van de adellijke familie Van Horne. Het kasteel heeft op hoog niveau een rol gespeeld in de geschiedenis. Zo werd het kasteel tijdens de Tachtigjarige Oorlog afwisselend belegerd door Spaanse en Staatse (Hollandse) troepen. Het werd onder andere in 1578 door de troepen van prins Willem van Oranje ingenomen. Op de onlangs aan de Biest geplaatste informatieborden bij het stadspark wordt hierover meer uitgelegd.

‘De gemeente Weert laat deze kans niet voorbijgaan en heeft de opdracht gegeven om een archeologisch onderzoek te doen’, zegt wethouder Martijn van den Heuvel (Openbaar Gebied). ‘We hopen zo veel mogelijk te weten te komen over de oorspronkelijke vorm en inrichting van de voorburcht. We willen een indruk krijgen van het gebruik ervan in vredestijd, maar ook van het gebruik ervan tijdens de vele belegeringen vanaf de Tachtigjarige Oorlog en daarna.’

De voorburcht (voorhof) is het gedeelte achter de kasteelpoort. Voor- en hoofdburcht van de Nijenborgh waren van elkaar gescheiden door een ruim 25 meter brede tussengracht. Toegang tot de hoofdburcht was mogelijk via een brug over de gracht.

Na het verwijderen van de asfalt- en ophogingslaag, zijn de archeologen gestart met het aanleggen van een aantal opgravingsvakken en sleuven. Een grote zoeksleuf loopt dwars over het terrein. ‘Deze loopt vanaf de kasteelmuur over de 25 meter brede tussengracht en de voorburcht tot aan de buitengracht’, zegt Fokko Kortlang, projectleider archeologie. ‘Over de voorburcht is weinig bekend. We willen het muurwerk rondom de voorburcht in beeld brengen. We weten op basis van oude kaarten dat er op de hoeken torens moeten hebben gestaan. Ook de toegang van de brug over de tussengracht en resten van de brug zelf hopen we terug te vinden. Ongetwijfeld stonden er gebouwen op het binnenterrein. Waren die van steen of van hout? Waar dienden die voor? Werd de voorburcht gebruikt als boomgaard en vinden we er waterputten? Wat vertellen de vondsten die we aantreffen over het kasteel, de bewoners en de belegeraars?’

Publieksprogramma
Al met al wordt het dus een spannende gebeurtenis. ‘Om de inwoners van Weert op de hoogte te stellen en te houden van de onderzoeksresultaten is door de Erfgoedgemeenschap Weert een aantrekkelijk, veelzijdig publieksprogramma ontwikkeld’, zegt Bouke Kouters van geschiedkundig genootschap De Aldenborgh. ‘Met rondleidingen, een live streaming webcam, week-journaals (Art-is mediagroep) en een ‘edutainment documentaire’ (Expeditie Limburg).’

De Erfgoedgemeenschap Weert bestaat uit de Stichting Stadsgidsen regio Weert, Stichting De Aldenborgh en Stichting Streekarcheologie Peel, Maas en Kempen. Maar ook de wijkraad Biest, Stadslab 0495, Museum W en het gemeentelijk Erfgoedcluster maken deel uit van het samenwerkingsverband. RICK, het Munttheater en museum W hebben een spannend en educatief programma ontwikkeld voor leerlingen van het basisonderwijs. Er zullen ruim duizend basisschoolleerlingen langs de opgravingen worden geleid en een opdracht uitvoeren om de archeologen te helpen met het onderzoek.

Dit wordt mogelijk gemaakt dankzij subsidies van de provincie Limburg en stichting Provisus. Bij de totstandkoming van het publieksprogramma ter plekke zijn ook verschillende Weerter bedrijven actief. Zo verzorgt AVerion multimedia partner de beveiligingscamera, webcam en timelaps, staat er een OfficeCube van Fleximo, een evenementencontainer van Douven Verhuur, heeft Hendrix Belettering de informatieborden geplaatst en verzorgt Art-is communicatiebureau de communicatie rondom de archeologie en historie o.a. door middel van een tweewekelijks videoreportage.

Once in a lifetime
Het archeologisch onderzoek op de voorburcht is een unieke en eenmalige gelegenheid. Na de herinrichting is een dergelijk onderzoek de komende generaties niet meer mogelijk. ‘Het archeologisch onderzoek moet een belangrijk handvat geven voor de toekomstige inrichting van het voorhof’, zegt voorzitter Peter Korten van geschiedkundig genootschap De Aldenborgh. ‘Je wilt tijdens rondleidingen in het park verwijzingen zien naar historische bebouwing. Kasteel Egmond in het Noord-Hollandse Bergen is daar een fraai voorbeeld van. Daar is het metselwerk van het kasteel mooi in het zicht gehouden. Uiteraard ben ik ook verheugd over het feit dat het standbeeld van Filips van Horne een prominente plek krijgt op het voorhof.’

De voorburcht wordt overigens niet in zijn geheel onderzocht. ‘Dat vind ik persoonlijk jammer’, zegt Korten. ‘Maar dat is vanaf het begin ook niet de bedoeling geweest. Het stadspark is inmiddels een gemeentelijk archeologisch monument. De resten zullen daarmee zo goed mogelijk bewaard blijven voor toekomstige generaties onderzoekers.’

Wethouder Van den Heuvel hoopt net als alle andere betrokkenen dat er fantastische vondsten worden gedaan. ‘De archeologische opgravingen zijn belangrijk om meer te weten te komen over het ontstaan van Weert. Het is belangrijk voor onze identiteit en de cultuurhistorie van de stad. Als er bijzondere vondsten gedaan worden, maken we er een verwijzing naar bij de herinrichting van het stadspark. Daar hebben we bij het maken van de planning rekening mee gehouden. We gaan er dan ook vanuit dat we in de grond fantastische zaken gaan tegenkomen.’

Bekijk hier de videoreportages.

Het bericht Publieksprogramma tijdens opgravingen kasteel Weert verscheen eerst op MLA Stories.

Dit voorwerp werd al snel herkend als een onderdeel van kanon uit de middeleeuwen dat in gebruik was in de late 14e en 15e eeuw. In het museum in Weert is een kanon te zien dat eerder al bij het schoonmaken van dezelfde kasteelgracht werd gevonden, maar laat het nu net zo zijn dat dit onderdeel daar ontbreekt!

Het onderdeel hoort bij een type kanon dat, in tegenstelling tot veel bronzen kanonnen van na de middeleeuwen, aan de achterkant moest worden geladen. Dat laden gebeurde met voorwerpen zoals deze, een soort kruitkamers als het ware, in het Engels “breech pot/block” of “chamber” genoemd.

Het werkt als volgt: Vanaf de opening aan de achterkant van de loop van het kanon duwt men de kanonskogel naar binnen, die toen nog van steen werden gemaakt. Ondertussen wordt de kruitkamer voorzien van kruit en zodra er genoeg in zit, wordt de opening gesloten met een houten stop. Vervolgens wordt de kruitkamer in het verlengde van de loop, achter de opening waar de kanonskogel ligt, geplaatst en vastgeklemd. In de kruitkamer zit een gaatje waarop na het plaatsen wat los kruit wordt aangebracht. Door dit aan te steken schiet de vlam door het gat naar het kruit in de kamer, dat komt tot ontploffing, waardoor de kogel uit de loop wordt weggeschoten. Als er meerdere kruitkamers waren, kon tijdens het schieten de volgende al klaar worden gemaakt. Hierdoor kon het kanon snel herladen worden, zodat het relatief snel achter elkaar kon vuren.

Het museum heeft laten weten dat deze kruitkamer waarschijnlijk niet past in het kanon waar dit onderdeel van ontbrak. Nu onze collega’s inmiddels zijn begonnen aan het opgraven van het kasteelterrein, doen zij natuurlijk extra hun best om alsnog dit missende sluitstuk te vinden! Omdat men in deze periode nog niet beschikte over de technieken om een dergelijk kanon van ijzer te kunnen gieten, werd het gemaakt met dezelfde techniek als waarmee tonnen worden gemaakt. Men maakte meerdere “strips” van ijzer, zoals de duigen van een ton, die vervolgens aan de buitenkant door ringen (hoepels) bij elkaar werden gehouden. In het Engels spreekt men daarom over de barrel (“ton”) of a gun.

Het bericht Knaller van een vondst bij kasteel in Weert verscheen eerst op MLA Stories.

Deinze is een bijzondere plaats in het leven van Filips. Hij woonde er bijna 500 jaar geleden op kasteel Ooidonk. En hij was Heer van Nevele, een deelgemeente van Deinze. Maar de graaf van Horne richtte ook schutterijen op en was zelfs twee keer schutterskoning.

In 2022 is in Deinze het grootste schuttersevenement van Europa. Dit Europees Schutterstreffen wordt georganiseerd door Koninklijke & Graaflijke Handbooggilde van Sint Sebastiaan “de Eendracht van Ooidonk”,

Burgemeester Jan Vermeulen en zijn schepenen van Deinze hechten veel waarde aan de plaatselijke historie. Daarom vonden ze het passend om het ruiterstandbeeld van kunstenaar Jos Dirix uit Neer een tijd een prominente plaats te geven in Deinze. Dit in aanloop naar het herfstcongres van de Europese Gemeenschap van Historische Schuttersgilden (EGS) wat in Deinze dit najaar wordt georganiseerd.

Geschied- en oudheidkundig genootschap De Aldenborgh uit Weert onderhoud al jaren nauwe contacten met hun collega verenigingen in Nevele en Deinze. Die plaatselijke verenigingen zijn uiteraard ook bij de tijdelijke plaatsing van het ruiterstandbeeld nauw betrokken.

Het bericht Ruiterstandbeeld Filips van Montmorency in Deinze verscheen eerst op MLA Stories.

In de afgelopen week werd het fundament van het poortgebouw van kasteel de Nijenborgh blootgelegd. Het poortgebouw was veel groter dan oorspronkelijk werd aangenomen. Inmiddels zijn de restanten weer toegedekt met zand om een toegang naar het woonhuis te creëren.

Publieksactiviteiten
Het archeologisch onderzoek op de voorburcht is een unieke en eenmalige gelegenheid. Na de herinrichting is een dergelijk onderzoek de komende generaties niet meer mogelijk. Om de inwoners van Weert op de hoogte te stellen en te houden van de onderzoeksresultaten is door de Weerter erfgoedgemeenschap een aantrekkelijk publieksprogramma ontwikkeld met rondleidingen door de Weerter stadsgidsen, een online webcam en weekjournaals.

De erfgoedgemeenschap bestaat uit de Stichting Stadsgidsen regio Weert, Stichting de Aldenborgh, Stichting Streekarcheologie Peel, Maas en Kempen. Maar ook de wijkraad de Biest, Stadslab 0495, Museum W en het gemeentelijk Erfgoedcluster maken deel uit van het samenwerkingsverband. Dit publieksprogramma is mogelijk gemaakt dankzij belangrijke subsidies van Stichting Provisus uit Weert en de provincie Limburg.

Het bericht Poortgebouw van de graven van Horne veel groter dan gedacht verscheen eerst op MLA Stories.

Een team archeologen en bouwhistorici van bureau BAAC uit ‘-Hertogenbosch doet onderzoek naar de bouw, vorm en lange gebruiksperiode van de voorburcht van het kasteel, dat rond het midden van de vijftiende eeuw is gebouwd en in 1702 werd verwoest.

De vondsten:

• Kelder economiegebouw
• Bakstenen poeren vermoedelijk deel uitmakend van de stalconstructie

Publieksactiviteiten
Het archeologisch onderzoek op de voorburcht is een unieke en eenmalige gelegenheid. Na de herinrichting is een dergelijk onderzoek de komende generaties niet meer mogelijk. Om de inwoners van Weert op de hoogte te stellen en te houden van de onderzoeksresultaten is door de Weerter erfgoedgemeenschap een aantrekkelijk publieksprogramma ontwikkeld met rondleidingen door de Weerter stadsgidsen, een online webcam en weekjournaals.

De erfgoedgemeenschap bestaat uit de Stichting Stadsgidsen regio Weert, Stichting de Aldenborgh, Stichting Streekarcheologie Peel, Maas en Kempen. Maar ook de wijkraad de Biest, Stadslab 0495, Museum W en het gemeentelijk Erfgoedcluster maken deel uit van het samenwerkingsverband. Dit publieksprogramma is mogelijk gemaakt dankzij belangrijke subsidies van Stichting Provisus uit Weert en de provincie Limburg.

Het bericht Kelder economiegebouw van de graven van Horne gevonden verscheen eerst op MLA Stories.

Een team archeologen en bouwhistorici van bureau BAAC uit ‘s-Hertogenbosch doet onderzoek naar de bouw, vorm en lange gebruiksperiode van de voorburcht van het kasteel, dat rond het midden van de vijftiende eeuw is gebouwd en in 1702 is verwoest.

De vondsten:

• Een ca. 20 meter brede tussengracht gevuld met puin van het kasteel
• Fragmenten van kacheloventegel met erotische en religieuze afbeeldingen
• Muur van de voorburcht met de aanzet van een hoektoren
• Bestrating van maaskeien

Publieksactiviteiten
Het archeologisch onderzoek op de voorburcht is een unieke en eenmalige gelegenheid. Na de herinrichting is een dergelijk onderzoek de komende generaties niet meer mogelijk. Om de inwoners van Weert op de hoogte te stellen en te houden van de onderzoeksresultaten is door de Weerter erfgoedgemeenschap een aantrekkelijk publieksprogramma (zie video) ontwikkeld met rondleidingen, een online webcam, weekjournaals en een ‘Edutainment-documentaire’ (eXpeditie Limburg). Vandaag is de start van het educatief programma voor leerlingen van het basisonderwijs.

De erfgoedgemeenschap bestaat uit de Stichting Stadsgidsen regio Weert, Stichting de Aldenborgh, Stichting Streekarcheologie Peel, Maas en Kempen. Maar ook de wijkraad de Biest, Stadslab 0495, Museum W en het gemeentelijk Erfgoedcluster maken deel uit van het samenwerkingsverband. RICK en het Munttheater hebben samen met bureau Beam it Up uit Eindhoven een spannend en leerzaam educatief programma ontwikkeld voor leerlingen van het basisonderwijs. De komende twee weken zullen ruim 1.000 basisschoolleerlingen langs de opgravingen worden geleid en een opdracht uitvoeren.

Dit publieksprogramma is mogelijk gemaakt dankzij belangrijke subsidies van Stichting Provisus uit Weert en de provincie Limburg.

Foto’s: Art-is mediagroep, Bart Maes

Het bericht Erotische afbeeldingen op de kachel van de graven van Horne verscheen eerst op MLA Stories.

Naar verwachting wordt het volledige stadspark eind 2021 geopend.

Archeologisch onderzoek
Tegelijkertijd met de saneringswerkzaamheden wordt er gestart met een archeologisch onderzoek. Een team archeologen en bouwhistorici gaan onderzoek doen naar de bouw, vorm en lange gebruiksperiode van de voorburcht van het kasteel, dat rond het midden van de vijftiende eeuw is gebouwd en in 1702 is verwoest. Hierbij wordt met name onderzoek gedaan naar het vroegere muurwerk en de hoektorens, de inmiddels verdwenen gracht (met brug) die tussen de hoofdburcht en voorburcht heeft gelegen. Ook onderzoek naar de inrichting en het gebruik van de voorburcht vormt een belangrijk onderdeel van het onderzoek. De opgravingen vinden in juli en augustus plaats.

Publieksactiviteiten
Het archeologisch onderzoek op de voorburcht is een unieke en eenmalige gelegenheid. Na de herinrichting is een dergelijk onderzoek de komende generaties niet meer mogelijk. Om de inwoners van Weert op de hoogte te stellen en te houden van de onderzoeksresultaten is door de Weerter erfgoedgemeenschap een aantrekkelijk publieksprogramma (zie video) ontwikkeld met rondleidingen, een online webcam, weekjournaals en een ‘Edutainment-documentaire’ (eXpeditie Limburg).

De erfgoedgemeenschap bestaat uit de Stichting Stadsgidsen regio Weert, Stichting de Aldenborgh, Stichting Streekarcheologie Peel, Maas en Kempen. Maar ook de wijkraad Biest, Stadslab 0495, Museum W en het gemeentelijk Erfgoedcluster maken deel uit van het samenwerkingsverband. RICK en het Munttheater hebben samen met bureau Beam it Up uit Eindhoven een spannend en leerzaam educatief programma ontwikkeld voor leerlingen van het basisonderwijs. De komende twee maanden zullen ruim 1.000 basisschoolleerlingen langs de opgravingen worden geleid en een opdracht uitvoeren.

Dit publieksprogramma is mogelijk gemaakt dankzij belangrijke subsidies van Stichting Provisus uit Weert en de provincie Limburg.

Het bericht Publieksprogramma opgravingen stadspark Weert verscheen eerst op MLA Stories.

De voorburcht, het verharde deel achter de kasteelpoort, moet worden gesaneerd. De bestaande verharding wordt weggehaald en samen met een laag grond daaronder afgevoerd. De werkzaamheden zijn gestart. Naar verwachting zijn deze werkzaamheden in augustus afgerond. Om (zwaar) verkeer door de kasteelpoort te voorkomen wordt er een tijdelijke brug aangelegd over de gracht.

Het bericht Aanleg tijdelijke brug stadspark van start verscheen eerst op MLA Stories.

De inname van de stad Weert in augustus 1702 verliep zonder grote tegenstand. De poorten van de stad zouden ongeveer één uur door de Fransen verdedigd zijn, waarna dezen zich op het kasteel terugtrokken. Het kasteel is toen twee dagen door de belegeraars gebombardeerd, heeft als gevolg daarvan vlam gevat en is uitgebrand. Daarna zijn de muren van het kasteel deels afgebroken. De grachten rondom het kasteel waren in die tijd ruim 12 meter breed. De muren van het kasteel zijn 12,5 meter hoog en 2,5 meter dik.

Burgemeester en bewoner François Coenen (1856-1902) liet de waterdoorlaat voor de brug maken en de smeedijzeren poort in ca. 1885. Oorspronkelijk zat er een ophaalbrug voor het gebouw.

Op de achtergrond links is de Aldenborgh (het oude kasteel) zichtbaar, sinds 1461 in gebruik door de minderbroeders franciscanen. Zichtbaar is het gastenkwartier gebouwd in 1892 en in 1959 weer afgebroken een doorgang naar de tuin en en een kapel.

Het bericht 1917 – Kasteelpoort Nijenborgh Weert verscheen eerst op MLA Stories.

Willem van Oranje is een televisieserie die tussen 12 januari en 8 maart 1984 werd uitgezonden door de AVRO en de VOO. De serie was een Nederlands-Belgische coproductie en werd in België gelijktijdig uitgezonden door de BRT.

De serie bestond uit tien delen waarin het levensverhaal van Willem van Oranje wordt verteld. De belangrijkste rollen werden gespeeld door vooraanstaande Vlaamse en Nederlandse acteurs als Jeroen Krabbé, Linda van Dyck en Dora van der Groen. Willem van Oranje werd geregisseerd door Walter van der Kamp.

Vlaams acteur Jacky Morel (1932-2020) begon zijn theaterloopbaan in de Beursschouwburg en de KVS. Maar het grootste deel van zijn carrière, meer dan 30 jaar, was hij verbonden aan het toenmalige dramatisch gezelschap van de BRT. Vanaf 1959 verscheen hij in verschillende tv-films en -series, waarbij hij vooral bekend werd voor zijn legendarische rol als de ietwat slome Brusselse gangwachter Hilaire Baconfoy in “De collega’s”.

Het bericht Acteur Jacky Morel (Philips van Horne) overleden verscheen eerst op MLA Stories.

NEDERWEERT- Update bericht vandalisme- Er is sprake geweest van kwajongensstreken en baldadigheid. De dadertjes zijn bekend en door de politie aangesproken op hun gedrag.

De burgemeester spreekt binnenkort met hen en met hun ouders, die het voorval overigens erg betreuren. In samenspraak met de Stichting Adoptiegraven zal er een passende straf volgen.

Het bericht Update: Vandalisme op de Britse militaire begraafplaats verscheen eerst op MLA Stories.

De tentoonstelling bestaat uit 15 panelen met foto’s en een korte toelichting op groot formaat. Naast foto’s uit onder meer Maastricht, Sittard en Venlo zijn ook afbeeldingen uit Weert in de expositie opgenomen. Het Gemeentearchief Weert heeft foto’s aangeleverd uit de collectie Biezenaar en De Haan. Controversieel is een foto die een Weerter vrouw laat zien waarvan de haren in 1944 worden afgeschoren omdat ze met Duitsers optrok.

Beste 50 foto’s
De Tweede Wereldoorlog in 100 foto’s is een project in het kader van 75 jaar vrijheid dat wordt uitgevoerd door het NIOD, in opdracht van Platform WO2, en is mede mogelijk gemaakt door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en het vfonds.

Door een provinciale vakjury is een voordracht van 25 foto’s voor de landelijke verkiezing gemaakt. Daarnaast heeft een publieksjury nog eens 25 foto’s uitgekozen. Dat alles levert de 50 mooiste foto’s WO ll Limburg op, die in een reizende tentoonstelling zijn opgenomen

Expo
De tentoonstelling is van vrijdag 4 september tot en met woensdag 30 september te bezichtigen op de benedenverdieping van het Bibliocenter aan de Wilhelminasingel 250 in Weert. De toegang is gratis, de tentoonstelling is te bezoeken tijdens de openingstijden van het Bibliocenter. Na 30 september zal de expositie in andere Limburgse plaatsen te zien zijn.

Het bericht Tentoonstelling ‘De Tweede Wereldoorlog in vijftig foto’s’ verscheen eerst op MLA Stories.

Petrus Hendrikus Hubertus Sprankenis (1831-1912) was de oorspronkelijke herbergier aan dit pand aan de Biest. Dochter Maria Hendrina Sprankenis trouwde met (Jacques) Jacob van den Kerkhoff, kuiper in Weert. Zij kregen een dochter Maria Hendrina Helena Gertrude van den Kerkhoff deze trouwde met Josphus, Henricus Hubertus Coumans.

Vooral de namen Sprankenis, Van den Kerkhoff en Coumans (de latere drukkerij kanton Weert eigendom van Coumans werd hier gebouwd) zijn namen die verbonden blijven aan  Biest 18-20.

Het bericht 1934 – Zaal Sprenkske verscheen eerst op MLA Stories.

De Tweede Wereldoorlog in 100 foto’s is een project in het kader van 75 jaar vrijheid dat wordt uitgevoerd door het NIOD, in opdracht van Platform WO2, en is mede mogelijk gemaakt door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en het vfonds.

Door een provinciale vakjury is een voordracht van 25 foto’s voor de landelijke verkiezing gemaakt. Daarnaast heeft een publieksjury nog eens 25 foto’s uitgekozen. Dat alles levert de 50 mooiste foto’s WO ll Limburg op, die in een reizende tentoonstelling zijn opgenomen. Oorspronkelijk lag het in de bedoeling medio voorjaar 2020 deze expositie door Limburg te laten rondreizen. Als gevolg van de Coronacrises is een aantal publieksactiviteiten opgeschort of zelfs afgelast.

Inmiddels is een bezoek aan een expositie weer mogelijk. Daarom zal vanaf 4 september de pop-up tentoonstelling ‘De Tweede Wereldoorlog in vijftig foto’s’ in Limburg in Weert te bezichtigen zijn. De tentoonstelling bestaat uit 15 panelen waarop aan beide zijden de foto’s en een korte toelichting op groot formaat zijn te zien. Naast foto’s uit onder meer Maastricht, Sittard en Venlo zijn ook afbeeldingen uit Weert in de expositie opgenomen.
Het Gemeentearchief Weert heeft foto’s aangeleverd uit de collectie Biezenaar en De Haan en de gemeentearchivaris heeft vooral foto’s uit particuliere collecties aangeleverd van joodse families. Voor dit project is nauw samengewerkt met De Limburger, het Limburgs Museum en het Regionaal Historische Centrum Limburg.

Omdat in Weert de expositie voor het eerst in Limburg is te zien, is op 4 september een officiële bijeenkomst gepland.

Het programma is als volgt
13.45 uur – 14.00 uur Inloop
14.00 uur – 14.05 uur Welkomstwoord door Jac Lemmens, gemeentearchivaris
14.05 uur – 14.15 uur Weerter oorlogsfoto’s door Theo Schers
14.15 uur – 14.30 uur Toelichting op foto’s van vervolgingsslachtoffers in Limburg
14.30 uur – 14.45 uur Erik Somers, projectleider NIOD, over landelijke project
14.45 uur – 14.55 uur Opening expo door wethouder Geert Gabriëls
14.55 uur – 15.00 uur Afsluiting door Jac Lemmens

Reserveren noodzakelijk
De bijeenkomst kan worden bijgewoond door maximaal 50 personen, daarom is reserveren verplicht vóór 2 september en uitsluitend via het mailadres van onze medewerker Bert Lijnsvelt: [email protected]. Voorzie uw reservering altijd met een telefoonnummer waaronder u te bereiken bent. Deze gegevens worden uitsluitend verzameld voor deze bijeenkomst en na veertien dagen vernietigend.

Per emailadres kunt u maximaal voor 2 personen reserveren! U ontvangt van uiterlijk 3 september bericht of uw reservering is ingewilligd. Heeft u geen bericht ontvangen dan kunt de opening helaas niet bijwonen. Uw gegevens worden door ons direct gewist. Wij bieden nu al onze excuses aan indien u tijdens niet de opening aanwezig kunt zijn.

Informatie over de expositie
Achtergrond informatie over deze expositie vindt u op de pagina ‘De Tweede Wereldoorlog in 50 foto’s in Limburg’.

Openingstijden
De expositie ‘De Tweede Wereldoorlog in vijftig foto’s’ in Limburg is ingericht op de benedenverdieping van Bibliocenter aan de Wilhelminasingel 250 in Weert.
De tentoonstelling kan nog tot en met woensdag 30 september gratis worden bezichtigd gedurende openingstijden van Bibliocenter.
maandag 13:00 – 18:00 uur, dinsdag 10:00 – 20:00 uur, woensdag 10:00 – 18:00 uur, donderdag 10:00 – 20:00 uur, vrijdag 10:00 – 18:00 uur en zaterdag 09:30 – 17:00 uur

In de zelfde ruimten is tevens nog de expositie ‘Weert Bezet en Bevrijd’ te zien.

Het bericht Pop-up tentoonstelling De Tweede Wereldoorlog in vijftig foto’s Limburg verscheen eerst op MLA Stories.

De Bescherming Bevolking (BB) was de Nederlandse organisatie voor civiele bescherming die in 1952 werd opgericht om de bevolking in tijd van oorlog te kunnen beschermen. De organisatie was opgezet naar Engels model waar de civiele bescherming een belangrijke rol had gespeeld tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Functie
De taak die de overheid aan de Bescherming Bevolking had toebedeeld, was die van het verrichten van hulp aan de bevolking onder bijzondere omstandigheden zoals de gevolgen van oorlogshandelingen, maar ook grootschalige rampenbestrijding. Ze kende onder meer een brandweerdienst, een eerstehulpdienst en een reddingsdienst. De BB werd ook belast met het voorlichten van de burgers. Begin jaren 50 ging men nog uit van een oorlog met conventionele wapens, maar vanaf de tweede helft van de jaren 50 ging men ervan uit dat de Derde Wereldoorlog zeer waarschijnlijk met kernwapens zou worden uitgevochten.

Vrijwilligers
De BB had een kern van medewerkers in overheidsdienst en verder bestond de organisatie uit vrijwilligers. In 1956 telde de organisatie ruim 160.000 vrijwilligers. Er waren ongeveer 200.000 medewerkers nodig om de organisatie volledig te bemensen. Ondanks een intensieve wervingsactie lukte het niet om de organisatie compleet te krijgen.

Noodwachtplichtigen
Intussen was de militaire dreiging sterk gewijzigd. De wereld moest zich voorbereiden op de mogelijkheid van een kernoorlog. Er werd een nieuw organisatieonderdeel opgericht, de ABC-dienst, voor beschermingsmaatregelen bij oorlogvoering met atoomwapens (kernwapens), biologische wapens en chemische wapens. Men dacht daarvoor ongeveer 40.000 getrainde functionarissen nodig te hebben.

Om volledige bemensing van de organisatie te bereiken werd in 1958 de noodwachtplicht ingevoerd. Mannen die buitengewoon dienstplichtig waren, werden verplicht noodwachter bij de BB. Na invoering van de verplichte deelname kwam de organisatie in korte tijd op sterkte en geleidelijk aan verdween de vrijwillige BB’er. Tot de opheffing van de BB in 1986 bleef de noodwachtplicht van kracht.

Een andere maatregel was dat in 1956 het Korps Mobiele Colonnes (KMC) werd ingesteld, een legeronderdeel dat voornamelijk tot doel had de BB bij te kunnen staan bij calamiteiten, door mankracht en materieel beschikbaar te stellen. Het KMC heeft tot eind 1992 bestaan. Vanaf de jaren zeventig werd er voortdurend bezuinigd op de BB. Op 7 december 1981 deelde de Minister van Binnenlandse zaken mee dat de BB geleidelijk en gefaseerd zou worden opgedoekt. Formeel werd de BB op 11 juni 1986 opgeheven.

Foto’s: © Bart Maes

Het bericht Schuilkelders BB herontdekt in voormalig Hieronymus klooster in Weert verscheen eerst op MLA Stories.

Het monument omvat de resten van het monumentale kasteel van Weert, de Nijenborgh, waarvan het hoofdgebouw grotendeels 15e eeuws was. Binnen de omgrachting liggen onder andere resten van de vierkante ommuring, van twee ronde hoektorens en resten van een zware vierkante hoektoren, waarop een later woonhuis staat. Van de voorburcht bestaan nog de resten van de poort.

Yves Paquay maakte op basis van historische gegevens een digitale reconstructie van hoe het kasteel er in de 15de eeuw uitgezien heeft.

De buitenmuren van de hoofdburcht, (links op bovenstaande afbeelding) hadden een dikte van 2,5 tot 2,8 meter Het kasteel kreeg een rechthoekige plattegrond van 75 bij 60 meter. Zowel op de noordelijke hoek als de zuidelijke hoek werden zware vierkante torens gebouwd, terwijl op de oostelijk en zuidelijke hoeken, ronde toren werden opgetrokken die buiten de weermuren uitstaken. Het hoofdgebouw was een zogenaamd hooghuis dat uit twee lagen bestond. Aan de noordoostelijke zijvleugel bevond zich een slotkapel. Tegen de binnenplaats stonden nog enkele dienstgebouwen en een poort.
Aan de noordoostelijke zijde van het kasteel bevond zich een voorburcht van 80 bij 45 meter. Vanaf de Biest liep een toegangsweg naar de poort van de voorburcht.

Het bericht Indrukwekkend: kasteel Nijenborgh in Weert verscheen eerst op MLA Stories.

Dinsdag werd het vermoeden uitgesproken dat een van de muren van de kelder uit de 13de eeuw stamt en daarmee deel zou kunnen uitmaken van de Aldenborgh van de graven van Horn.

Bestuurslid en vrijwilliger Bart Maes van ‘stichting paterskerk de Biest’: In de afgelopen weken is er onderhoud aan de Paterskerk gedaan. Tijdens een stil moment heb ik de bouwvakkers gevraag om een betonplaat aan de zijkant van de kerk open te maken. Ik heb altijd vermoed dat hier een toegang tot de grafkelders zou kunnen zijn. En ik kreeg gelijk!’

Het bericht Grafkelder Paterskerk landelijk nieuws verscheen eerst op MLA Stories.

Di-j bestaon beej de grasie van ’t onbenûl waat vae zèllef hebbe van hoêzer koupe of verkoupe. Ajje uch de moôte dootj um eur koeëj zèllef aanne mân te brînge, kân det wat langer doore, mer asj löktj schiltj ’t uch gaw e paar doêzendj euroos.  En dao kujje dèk vör aanne stamtaofel zitte, of eur vraw ’n bleumke mejbrînge wil ich mer zegke. Mer dao rietj dae makelaar waal ziêne Lamborghini van. Detj börsj!

En braektj mich de moel neet oeëpe oeëver onreûrendjgoodmagnate. Ontreûrendj triest dék. Oongertösse det di-j met eure kedee êrreges aan ‘t ein of ânger strând zich ligke te koêtele, prebieëre de heûrders met eur AOWtje en smaal pensjoentje de heûrpenninge op ’t aete te spare. Of de neringdoondje heurder (gein weênkelketting!) dae  prebieërtj aan ziên fajiessemênt te ontkaome met 12 oor poejakke eederen daag. Kloeëtj d’r mer mej aan, zegke ze dan.

© Frits Weerts / Bullseye Publishing

Boek Stamtäöfelke kopen
‘t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.

Het bericht Stamtäöfelkes aflevering 95: Wi-j zoeë: Vêrrekes (met hoeëfdletter)? verscheen eerst op MLA Stories.

Woeërum reezje dan nog mej? Vör di-j zûllevere of broônze medalie di-jje in eur nachkèsjeslaaj kuntj legke en wieter gein kloeëte waerd es? Hoeëgoet eûr kîndsjkîndjer di-j oeëver hoongert jaor zegke: “Mien oeëver-groeët-opa (oma) hieët hoongerj jaor gelieëje ’n medalie gewonne!“  Dao kunne ze mej opschöppe, mer dooje ’t daovör? En ajje geine profvoetballer (-ster) zeetj kujje d’r ouneet schatriêk van waere. Want det es gewoeën verkapdje minse-hândel woeëtj um miljoene gieët. Det hieët niks mieër met sport te make, geûftj eederein tow, mer ze ze zitte waal ammaol achter de kiekbuis as di-j miljonaers tieëge de bâl motte trappe. Nein, det waas in d’r tiêd van Abé Lenstra en kieper Piet Kraak toch wul ângers. Di-j kwoome gewoeën as hollandse joonges op eur fietske nao de wedstriêd en leepe gewoeën tösse de minse doeër zoonger doeër hordes gekgewoeëre voetbalfanate besproonge te waere. ’t Leefst zoeëje di-j gekke ’n stökske vêl van det idool aaftrekke en as rillekwie beware in ’n gouwe kisje.

Jaomer detj zoeëwiêt mette sport gekaome es det de toppers as aafgode vereerdj waere, totdet ze op eur dertigste ram aafgebördj zeen en in ’n verzörgingshoês vertroeteldj motte waere. Mieër waardieëring hebbe ve vör de echte sportluj di-j soondes eur rondjes jogge, roondkerre op eur fietske met bendj di-j op rupsbèndj liêke, en tennisers di-j vör de bewieëging en de kompeni-j eur bèlke oeëver de baan op-en-nieër hawwe. Wandelaars di-j in etappes 400 kielemaeter Pieterpaad loupe, zoonger de ieërste en de vlotste te wille zeen. Geneete vanne bewieëging zoonger ’t geluid van rînkelendje medaalies en klaterendje gêldjstökke achter in eure kop. ’t Zâl wul ’n aafwieëking van michzèlf zeen, mer ich gaef gein balle um topsport en blief d’r neet vör toês um te zeen wi-j ze zich aanne gaert wêrreke. Van d’n ângere kânt haoje ze waal völ minse bieëzig as di-j, lui-j oongeroetgezaktj, in eure praos di-j gekke  fanatiekelinge  ounog zitte aan te moedige, terwiêl ze det op hoongerte kielemaeters aafstand toch echt neet kunne huuëre. Mer ’t es niks noets. De Romeinse keizers wiste ’t al. “Panem et Circensis“ (Brood en spelen), waas ’t devies. Dan blieëf ’t gepeupel röstig. Mer di-j gladiatore kwaome d’r neet laevendj vanaaf. “Ave Caesar, moriture te salutant”.

Vertaaldj: “Juulke, ge hetj de komplemênte van di-j mèn di-j zich vör uch kepot gaon vechte”. En Julius knikdje minzaam. (Julius Caesar = Publiek van allwiel)

Het bericht Stamtäöfelkes aflevering 94: Hongsgelök detve gein herwerderi-j krieëge! verscheen eerst op MLA Stories.

Völ van det soeërt gezagdjes keûmtj oet de neteûr of van ’t aojerwetse boorebedriêf. Waat tûnktj uch heejvan: ’n kow maaktj  in e kerteêr mieër flaters klaor as twèlf mösse in ’n jaor. En nog ein vanne boor: ’t indj van ’n vêrreke es ’t begîn vanne worst. Mer vanne ângere kânt slachdje gein vêrreke vör eìn worst.

En ‘ne boor weit duuvels good waat ’n kow weûgtj, en daorum kan dae dus zegke: “Met gewêldj höfdje ’n kow aanne stert op”. “Nein”, mèndje ‘ne ângere: “Met gewêldj nèjdje ’n vêrreke”. Ich begin aan gein van bei-je, mer ajje zegktj: “Met gewêldj hawdje ’n fioeël tieëge ‘ne boum kepot”, zoeëj ich det fiesiek wul klaor kunne kriêge. Oeëver di-j oetspraoke kujje beej ‘ne pot beer nog oorelang beheî-j make, mer gaotj d’r neet vör oppe voêst, want waaje bezoeëpe dootj, mojje nûchter besneête.

’n Groeëte bron van Wieërter oetspraoke waas drej jaor lang de schuuërkalender dae Veldeke Wieërt oetgoof. Dae toûverdje eedere mêrrege ‘ne glumlach op eur smörft. En dan nog ’n spruuëk nao ‘ne aovendj  zwaor stamtaofele: “As ich smêrreges inne speêgel kiek, bin ich bli-j det ich geveûl vör humor heb.

AME !

© Frits Weerts / Bullseye Publishing

Boek Stamtäöfelke kopen
‘t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.

Het bericht Stamtäöfelkes aflevering 93: Echte Wieërter Stamtaofelkâl verscheen eerst op MLA Stories.

De Beûlderberg woore toen nog neet zoeë begruudj wi-j allewiel. D’r woore mieër zandverstuuvinge, di-j zich met de wîndj verplaatzje. De spoeërlien most aaf en tow met de schöp zandvreej gemaaktj waere. En dan deenk ich trök aan de aoje Tranchee. ’n Venneke met iêskaod groondwater, det ontstange waas toen’t Beulderlienke opgehuuëgd most waere. As wichter goonge vae dao dek soeëmers spuuële int water enne zand. Zwumme waas verboeëje, mer det dieëdje toch. Stiekum eur zwumboks aandoon achter ‘ne brieëmestroêk of int spoeërhuuske waater toen nog stong, want dao mocht neeme nao kieke. En as d’r toch eeme kieëk, begoszje te kake: “Gae hetj gekieëke, voelik!” Vae bivakkieërdje d’rouch  met de verkenners, met Toeën van den Akker as pee-el (patrouilleleider) en Bartje Dechêne (oeëze wiskunde-lieëraar) as hopman. Ve moste eiges de tent opzette en ’n veurke stoeëke um aerpel inne heite asse te pòffe.  De gaele zând knarzje uch tösse de tang ajje d’r in bieëtj. Mer ge dieëtj nèt oftj lekker waas.  Ge zootj dao toendertiêd nog midde inne nateur, wieët vanne bewoeëndje wèrreltj aaf en det koszje vuurâl snachs mêrke. Herstikke doonkel waasj met ‘ne machtige sterrehieëmel zoeë-ajje ‘m awiel neet mieër kuntj bewoôngere vanwieëge  umgaevingsleecht. D’r waas gein kebaal van autoos of vleegmesjiene, en toch koszje neet slape in eur têntje, want de peddemuuëk  heële uch wakker en de zândvluuëj leëte uch dabbe vanne juuëk. Waat ’n mezaerie. Mer onvergaetelik miljaars schoeën!

© Frits Weerts / Bullseye Publishing

Boek Stamtäöfelke kopen
‘t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.

Het bericht Stamtäöfelkes aflevering 92: D’n Tranchee naeve ’t Beûlderlienke verscheen eerst op MLA Stories.

Det waas ich ouch toen ‘n nonneke mich int gesticht zagt det ’t wul ‘s kos zeen, det ich aant oetdruuëge woor! Miêne hoêsmiddesienmân, dae ich det verteldje, zagt ongeluivig: “Gae waal!”. Toen waas ich weer gerösjgestèldj en gong ’t laeve gewoeën wi-jjer, mer ich zoeëj gaer “sliêp-oêt” tieëge det nonneke int gesticht gezâgdj hebbe . Ichzèlf kântj neet mieër, mer beej “sliêp-oêt” huuërtj ’n gebaar. Dan vaegdje met de wiêsvînger van eur rechterhând oeëver de oetgestoeëke wiêsvînger vanne lînkerhând, dae inne richting van ‘t  “slachtoffer” wiesj en tegeliêkertiêd roopdje “sliêp-oêt”. Eigelik ésj ‘n pesteri-j di-j allein doeër wichter gedaon weûrtj tieëge eeme dae ongeliêk hieët. Ich hebtj groeëte minse noeëts huuëre zegke of zeen doon. Dörreve di-j det neet of vînge ze det kîndjerèchtig? Of weit ein van mien laezers ’t baeter en zieët dan sliêp-oêt tieëge mich? Ich bin benoetj.

Det bringktj mich trök beej det firtelkûntje det ve ontwaardje op oeës terrasje. As ich tieëge mien vraw sliêp-oet zoeëj zegke umdet ich det pölke leever zoog as eûr, zat ze mich boete met de opmerking: “slîep-oêt”.

Mer noow blieftj de vraog: “Woeë keûmtj zoeë-n oetdrökking vanaaf? Dus neet waatj beteikentj; dèt wieëte ve waal. Mer woeërum? Eeme daetj weit kriegtj miên book Stamtäöfelkes vurniks.

© Frits Weerts / Bullseye Publishing

Boek Stamtäöfelke kopen
‘t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.

Het bericht Stamtäöfelkes aflevering 91: Zagdjae wul ‘s “sliêp-oêt” tieëge eme? verscheen eerst op MLA Stories.

Terwijl het geronk van gevechtsvliegtuigen de ramen laat trillen en in het ziekenhuis de stroom uitvalt, komt rond het middaguur zoon Jos ter wereld. Moeder en kind maken het goed, maar worden direct geëvacueerd. In een vrachtauto richting Eindhoven, zo is het plan, maar omdat beide bruggen in Weert die ochtend zijn opgeblazen, gaat dat niet meer. Vanwege de aanwezigheid van het kanaal en de kazematten ligt Weert in de gevarenzone. De vluchtroute moet wordt aangepast, zo weet Jos uit de overlevering. “Nadat we in een klein schuitje over de Zuid-Willemsvaart zijn gezet, vinden we onderdak bij een boer. Daar krijg ik mijn eerste voeding: verse melk van de koe. Mijn moeder is uitgeteld. Maar omdat ze bang is dat ik het niet ga redden, vervolgen we onze reis. Met paard en wagen gaan we naar de Heilig Hartkerk in Altweerterheide. Hier word ik door de pastoor gedoopt en lig ik enkele dagen als een kindje Jezus op een bedje van stro. Tot het weer veilig is om naar huis terug te keren.”

Jos Maes – de tweede generatie van het Weerter drukkersgeslacht – is niet het enige patiëntje dat in die eerste oorlogsdagen wordt geëvacueerd. Een aantal kinderen wordt in Budel, Valkenswaard en Aalst in veiligheid gebracht. ‘Andere zieken worden in een deken gewikkeld totdat ze aan de beurt zijn voor vervoer naar de school in Tungelroy’, zo meldt de kroniek van de Congregatie ‘Zusters van Liefde van Onze Lieve Vrouw, Moeder van barmhartigheid’. De evacuatie van patiënten leidt tot emotionele taferelen. ‘Een zieke en een zuster kregen het beiden te kwaad en werden uit voorzorg bediend,’ zo meldt de kroniek.

Bevrijding
In die dagen werken er zo’n twintig Zusters van Liefde en twaalf verpleegkundigen in het St. Jans Gasthuis aan de Boerhaavestraat. Het is de tijd dat de meeste oudere patiënten nog inwonen in het ziekenhuis. Op dringend advies van deken Souren zoeken zij hun toevlucht tot de kelder waar ze ook de Heilige Communie ontvangen. ‘Alleen de oudste kostdame, de moeder van de rector, bleef met haar zoon op de kamer. Het betekende haar dood, want precies op haar kamer ontplofte een projectiel. De rector, die slechts lichte verwondingen opliep, kon zijn moeder nog net het Heilig Oliesel toedienen. Tot overmaat van ramp kwam de kelder onder water te staan omdat boven, waar de inslag had plaatsgevonden, de radiator was vernield.’
Ongeveer een week later, na de capitulatie van Nederland, wordt het dagelijks leven in het ziekenhuis weer hervat en kunnen de patiënten terug naar de zalen. Over de oorlogsjaren in het St. Jans Gasthuis is verder weinig bekend. Hoewel er gevreesd werd voor een heus bombardement viel de schade uiteindelijk mee. De Duitsers legden telefoon- en radioverbindingen aan en eisten een twintigtal slaapplaatsen op. Hoewel er in 1940 al een begin was gemaakt met de bouw van poliklinieken en een klasse- en kinderafdeling, gaf de oorlog een flinke terugslag op de plannen, zo vermeldt de kroniek. De geschiedschrijving begint weer bij 22 september 1944. De bevrijding van Weert. ‘Het was net of de hel met al z’n gruwelen op ons Weert was neergedaald, zo dreunden en daverden de kanonnen ons tegen. Om drie uur, half vier ’s nachts begon het geschut opnieuw; van twee kanten vuurde men op ons los. Om vijf uur vielen kogels en granaten achter in de tuin en stond het hele huis te schudden. Enkele kogels en granaatsplinters vlogen in het achterhuis naar binnen en verbrijzelden daar de ramen. Eén granaatscherf viel op het bed van een inwonende, een door het ledikant van een knecht, zonder persoonlijke ongelukken te maken. Toen kwam het bericht dat de Engelsen waren aangekomen. Ze werden op de schouders van de paters van de Biest en andere mannen de stad binnengedragen.”

Stille getuige
Jos Maes was te klein om de oorlog bewust mee te maken. De vandaag geworden 80-jarige Weertenaar herinnert zich nog flarden van ’twee oorverdovende knallen’ en ‘een lange stoet van toeterende legervoertuigen op de Biest’. Oude prenten en verhalen van zijn moeder maakten het plaatje naderhand compleet. Nu, 79 jaar later, ligt voor hem het trouwboekje van zijn ouders als stil bewijs. Josephus Johannes Maes. Geboren op 10 mei
1940. De eerste oorlogsbaby van het St. Jans Gasthuis.

Dit verhaal verscheen in het jubileumboek ‘Drie nonnen, twee weldoeners en een liefdeshuis. 150 jaar trotse geschiedenis’ van het SJG. Uitgeven in 2019.
Tekst Bas Poell | Foto: Smile Fotografie

Het bericht Jos Maes, de eerste oorlogsbaby van het St. Jans Gasthuis verscheen eerst op MLA Stories.

© Frits Weerts / Bullseye Publishing

Boek Stamtäöfelke kopen
‘t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.

Het bericht Stamtäöfelkes aflevering 90: Weem es bli-j ajje toês komtj? verscheen eerst op MLA Stories.

Miên vader en zien femiêlie, geboeërtig van Meyel, koste dao waal nog oeëver vertelle. Asze saoves nao bèd moste, woeërt d’r gezagdj: “En noow oeëver d’n din, langs de mooshoeëfhègk nao ’t huuske en dan boete pisse, baeje en ‘t bèd in”. Want ’t huuske loog neet binneshoês. Gek eigelik: want de kuj mochte binneshoês schiête inne stal, zjuust wi-j ouch de vêrrekes, mer zèllef mosje nao boete, de frisse locht in um oppe boutkiet te doon waat dejje dao huuërdje te doon. Soeëmers ging det bêrreves, en swîntjers met de klûmp aanne poetekes. En asj reîngeldje waas gein lolletje, want ge mosj oonger d’n euzendröp doeër loupe en woordje al naat vuurdejje inne reîngel kwoomtj. En trök ‘tzèlleje. Ge haatj d’r waal vôlautomatiese stânkaafzuûging asj e bitje wèjdje en doeërspeûle moszje met ‘ne eimer water daeje met de pötgaffel oet de pöt troktj. Dae koszje ’t béste al pötte vuurdejje oppe kakdoeës gongtj zitte.

En det det schiêthoês boete stong, waas neet vör de stânk, want zoeë-n boeërderi-jke waas tot in alle heûk en gate doeërtrokke vanne stâllocht van ’t vieë. Dao hoofdje det boetetwalet neet aan beej te drage.  Ge kosj d’r neet aan ontkaome mer de bewoeëners zèllef roeëke det neet mieër. As zoeëne boorejong of dörske (= Meyels vör maegdje) gong dânse, koszje nog aan eur soondesse klei-jer roêke detze van boore-komaaf woore. Dao woore ze neet minder um, mer ze roeëke toch ângers as de stadse jongluj. Dao haadje ’n briljantienlocht umhaer hânge. Kale-kak-locht zoeë te zègke. Di-j boorderi-jlocht trok dus ouch inne klei-jer. Allewiel roêkdje âmper wat, of hieël niks, ajje langs ’n boorebebedooning kotj. En de buurt mer klage detj stînktj! “Frische Landluft”, zagte ve vreuger as ve tösse de akkers doeër fietzje en de boor waas aant tonne. Det stoonk wêrkelik penetrânt ’n oor inne wîndj en koszje tot käökes tow ongemoodj van waere. Det moog neet mieër en noow spuite ze de hieël zooj oonger ‘t aerd. Det dieëje ze vreûger al met faekalieje uut ’t huuske. Op d’n akker d’r mej! “Kringloup”, zegke ze allewiel.

© Frits Weerts / Bullseye Publishing

Boek Stamtäöfelke kopen
‘t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.

Het bericht Stamtäöfelkes aflevering 89: Oeëver d’n din nao-t huuske verscheen eerst op MLA Stories.

“Waat fein det ich uch nog ’s tref”.

“Ouch ‘ne goojen daa…….”en wieter kwoom ich neet want ze waas al hej-op aant woeërd.

“Noow loeêstertj toch ’s waat ich vuuërige waek mejegemaaktj heb, dao keûmtj mich dae Sjarel van Fried van d’n Hejgeurt tieëge, wéjje waal, dae kindje ouch, dae woeëndje indertiêd oppe hej, naeve di-j van Sjef de schîlder, di-j ’n dochter waas van ziên schoeënbroor, jaowaal di-j mojje good kinne, di-j kojje alledaag inne stad tieëge, want det es ’n lieëlikke jaksjieës, net zoee êrg as haezèllef, mer gelökkig zeen di-j wichter good opgeveud want di-j zegke uch alzelaeve goojen daag”

“Nein Fien di-j kin………………” “Jaowaal di-j kijje good, di-j hejje dèkzat gezeen, mer good, dae Sjarel woeëj mich wiês make det ziên schoeënmooder, wèjjewaal, det es di-j achternicht vanne gekke Nel eûre mins di-j vuur d’n oeërlog nog oppe Muuëleport gewoeëndj hebbe, in det hoês woeë later Kaat ziêne bèkkerswînkel haaj, dao kwoomdjae toch ouch altiêd, want di-j haaj lekker mik en ge huuëdje dao altiêd ’t hieël noets vanne stad, want di-j bazuindje alles roond, ich wil mer zègke, ge motj toch oeëtti-jje eure moond kunne haoje en neet âl waaje wètj aan eederein vertelle, want dao hieët neeme wat mej te make en kriegdje allein mer scheif gezichte van en heibel inne femiêlie, van mich zuldje niks huuëre”

“Fien, ich kwoom noeë……..”. “Noow loêstertj ’s waat di-j schoeënmooder in eur gedâcht haaj, ze woeëj de hieël koeëj, met d’n hieële-n poongel dae d’r in stieët verkoupe aan Chrisje, want dae hieët gêldj zat en zoeëtj good kunne betale, allein leûtje zien vraw stikke vanne êrremooj, det êrrem schaop, want di-j zitj noow geheûrdj met drej jong te koekeloeëre, mer dao zeen d’r mer twieë van hem, det dêrdje es van ‘ne vrieëmdje daetj oets tieëge ’t liêf geloupe es, en wejje waal, van ’t ein keûmtj ’t ânger, mer di-j koeëj es eigelik niks waerd en dao wiltj ’t völstevöl gêldj vör hebbe en zoeëvöl krieget d’r noeëts vör zelfs neet van Chrisje, dae toch zat poen hieët.

Ich kieëk smachtendj oet nao d’n ober, um aaf te raekene, mer dae waas neet te zeen.

“Noow mot ich waal zegke det det hoês op zich good oongerhaoje es, ’t zitj good inne verf en tieën jaor gelieëje zeen d’r nog now tuulkes op gelagdj, want vuur dae-n tieëd lieëkdje ’t wi-j ’n zi-jschoeëtel, mer det beraekentj ’t noow waal nog inne priês doeer, di-j kernâlie, mer dae Chrisje es ouch neet gek, mer um trök te kaome op dae Sjarel van Fried van d’n Hejgeurt dae jae good gekindj mot hebbe, dae zitj noow in Martinus en inne kamer naeve hem……………………

Ich kos afraekene met d’n ober en zagt det ich most gaon. “Gae zeetj toch altiêd zoeë gehaosj en gaeftj uch nog neet ’s tiêd um effe gezellig te wauwele”. Mer det leste huuërdje ich al neet mieër, oppe vlucht nao ’n ânger terrasje.

© Frits Weerts / Bullseye Publishing

Boek Stamtäöfelke kopen
‘t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.

Het bericht Stamtäöfelkes aflevering 88: Waat zèjje mich noow toch…! verscheen eerst op MLA Stories.

Mer eins inne paar waeke (of maondje?) moste alle matte nao boete en woeërte ze op ’n spesjaal daovör getummerdje rek gehânge en gingtj d’r met de matteklopper tieëgenaan of dejje d’n duuvel woeëtj schore. Ich hebtj dék zat gezeen en dan kwoome d’r wôlleke póf oet. Dus blieëk detj waal vandoon waas. Met ’n aerpelemèske woeërte dan de léste rèsjes kaugum d’r nog oetgepieltj en kos de mat weer nao binne. Dan hejje ’t allewiel toch gemaekelik met ‘ne stoeëfzuiger dae zieënen eigese wieëg zuktj en de koeëj zuûver höltj ajje de hort op zeetj. Behâlleve de kroêpgaetjes woeëte neet kan kaome. Mer aevegood gein vergeliêk met waat ’n hoêsvraw vreuger mos doon om d’n tispel zuûver te haoje. En tössedoeër koeëkdje ze nog de middeg, dieëj de boeëdschappe en wist ’t noets van de hieël buurt. Ongeluifelijk.

Oeëti-jje woeërt de matteklopper ouch vör opvoedkundige doelindje gebroêktj. Beej stoute wichter gong de boks umlieëg,’t wécht gong oeëver de kni-jje en d’r woeërt met de matteklopper op los gemeptj. Det goof ’n prachtig patroeën op di-j billekes mer waas vör de pasjênt in kwestie neet drèk lollig. Dao kojje awiel vör inne bak.

© Frits Weerts / Bullseye Publishing

Boek Stamtäöfelke kopen
‘t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.

Het bericht Stamtäöfelkes aflevering 87: Gehannes met hoêshaojelik getuûg: de matteklopper verscheen eerst op MLA Stories.

Mer weem esj oppe foto? Dezelleje mèn di-j vae in Oostende int badpak hebbe gezeen. Allein noow hebbe ze kompeni-j aan vrouwelik schoeëns, toendertiêd nog knappe pölle. (Jao/nein, zêllef in te völle) Van lînks nao rechs trefdje aan: De ieërste kin ich neet,  en dan Alouis Grein, Harrie Weerts, Nella Vaessen (zöster van vorst Zjang Vaossen en later getrawdj met Doeërus Rooymans), Josephina (Fien dus) Broos (zöster van de Wieërter schriêver en teikenaar Piet Broos), Maantje Stribos, Wies Ramakers (later getrawdj met Stang Matijsen), en PierreTeunissen.

En ajje eeme nog wat kedo wiltj doon: “Stamtafel Weert”en “Stamtäöfelkes”noow nog same vör 50 eurokes.

© Frits Weerts / Bullseye Publishing

Boek Stamtäöfelke kopen
‘t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.

Het bericht Stamtäöfelkes aflevering 86: Di-jzelleje mèn in ‘ne nep-vwatuur verscheen eerst op MLA Stories.

Een tankgracht of antitankgracht is een diepe en brede, al dan niet met water gevulde, gracht met steile oevers die voor tanks en pantservoertuigen onmogelijk over te steken is. Tankgrachten worden gegraven als onderdeel van stellingen en verdedigingswerken

© 2020 –  Artis Mediagroep | (negatieven) collectie Bart Maes

Het bericht 1939 – Tankval Stationsplein verscheen eerst op MLA Stories.

 De reden waarom ik U tracht op te sporen is de volgende:
In 1945 was ik in Duitsland met een Rode Kruis-team voor de repatriëring van de daar te werk gestelde buitenlanders. Toen ik in Moers was werd mij daar een Bijbel gegeven, met het verzoek deze aan U te geven.
Ik hoop dat het adres nog steeds hetzelfde is, of dat U deze brief toch bereikt.
Wilt u mij dit even laten weten, dan zal ik U deze Bijbel opzenden. 

Met groeten van een onbekende aan een onbekende verblijf ik,

Een dagboek van de bevrijding
Exact 75 jaar geleden schreef mijn opa (Anton Nouwen) een dagboek. Voor het Rode Kruis (afdeling Weert) trok hij met de Amerikaanse bevrijders richting het front en zorgde daar voor de verpleging en repatriëring van te werk gestelde buitenlanders en krijgsgevangenen. Een ernstig verzwakte Nederlandse jongen vroeg hem zijn bijbel terug te brengen naar zijn ouders in Nederland. Opa heeft het beloofd en in de jaren nadien vele pogingen gedaan, maar hen niet weten te vinden.

Mijn opa leeft niet meer, maar bij het opruimen kwam zowel het dagboek als de bijbel weer boven water. Tussen de bladzijden bevonden zich brieven van mijn opa aan mogelijke contacten van de jongen en zijn naasten, die echter retour afzender gingen. Met behulp van deze schaarse aanknopingspunten, maar met digitale hulpmiddelen die mijn opa destijds niet tot zijn beschikking had, probeer ik alsnog alles uit te pluizen. Opdat deze bijbel ooit nog wordt herenigd met een nabestaande.

De zoektocht loopt momenteel van Woerden, waar de jongen woonde, richting Friesland waarheen de nabestaanden na de oorlog verhuisd zouden zijn. Van deze zoektocht doe ik verslag op www.groetenvaneenonbekende.nl. Daar plaats ik tevens dagboekfragmenten, die een uniek inkijkje bieden in een zelden vertelde kant van de oorlog. Ook deel ik elk stapje in de zoektocht naar de nabestaanden. Zodat lezers kunnen meedenken, meezoeken en meekijken, tot en met – hopelijke – de overhandiging van de bijbel.

Over de kleinzoon
Ik – Oscar Kocken – ben schrijver, interviewer, presentator en theatermaker. Meestal is er geen corona en speel ik programma’s op De Parade, Festival Boulevard, Noorderzon, Oerol en Lowlands, maak ik talkshows voor de Stadsschouwburg Utrecht en Theater De Spiegel in Zwolle, en schrijf ik voor Spijkers Met Koppen. Vanwege de coronacrisis zijn voor de maanden maart t/m juni 2020 alle publieke optredens uit mijn agenda geschrapt en om mijn tijd tóch nuttig te besteden, besloot ik mijn tanden te zetten in deze fascinerende zoektocht.

De dagboeken en de zoektocht zullen – als de theaters weer open mogen – leiden tot een theatervoorstelling met de titel Groeten Van Een Onbekende, met daarin vragen als: wat zou je doen in tijden van oorlog en crisis, zet je je leven op het spel voor de goede zaak, wat is er écht belangrijk als je de dood in de ogen kijkt, welke herinnering wil je nalaten en aan wie?

De voorstelling zal als alles meezit spelen op Theaterfestival Boulevard in Den Bosch.

Het bericht ‘Groeten van een onbekende’ verscheen eerst op MLA Stories.

De beroemdste persoon die in het algemeen bekendstaat als ‘Hoorne’ heette in werkelijkheid Filips van Montmorency. Montmorency, die samen met Lamoraal van Egmont in 1568 te Brussel werd onthoofd, was weliswaar graaf van Horn, doch stamde niet uit het geslacht Horne. De Hornes behoorden tot de hogere adel van de Nederlanden. Tal van heerlijkheden hadden gedurende enige tijd heren die uit dit geslacht afkomstig waren. Het huis Horne is in de achttiende eeuw uitgestorven.

De oorsprong van de heren van Horne is niet duidelijk. Vaak wordt verondersteld dat zij verwant waren aan de graven van Loon, maar dat is nooit aangetoond. De naam ‘Engelbert van Horne’ komt diverse malen voor in twaalfde-eeuwse oorkonden. Daarom wordt deze wel gezien als stamvader van de heren van Horne. Vanaf het begin van de dertiende eeuw wordt ‘Willem’ de meest voorkomende naam van de stamhouders. Met Willem I van Horne begint traditioneel de lijn van de heren van Horne, waaruit later de jongere takken van Horne-Houtkerke en Horne-Baucigny zijn afgesplitst. Uit de hoofdtak kwamen van 1450 tot 1540 de graven van Horne voort.

Het bericht Documentaire: Het Huis Horne verscheen eerst op MLA Stories.

Oppe Noeërdervaart koszje altiêd al ieërder oppe iêzers roonddarre. Dao woeërt weinig gevare en di-j ligktj hieël inne vlaake, woeë de kaoj d’r baeter áán kan en dus vruusj ze ieërder tow.  Fein glaad iês wis hieël aan Beringe. Mer op âl di-j kielemaeters loog mer éin kefee: De Stoep aanne Meyelse brök. En det es vör ameteurs aanne krieëje kânt.

Vae blieëve dus leêver schaatse oppe knaal vanne statterbrök wis aan sloes zestieën. Dan koszje oongerwieëges nog effe oetröste beej Zjang van Wieke Graadje (Tullemans), Zjaak vanne Kuper (vd Schoor), Tieske vanne Hejgeurt (Vaessen) en beej de Boskrèj (van Leuken) amaol kefees naeve de knaal en aant indj haadje nog De Krim (Kremers). Det maakdje de trökwieëg d’r neet gemaekelikker op, mer waal plezeeriger.

Ge mosj allein neet tekort beej de schieëp kaome di-j dao aafgemeerdj woore, want di-j schippers heële, bang vör ’t kepotvreeze, de kant van eûr schieëp iêsvreej doeër met ’n haaks ’t iês kepot te hawwe.  Op zich neet zoeë-n prebleem, want ajje dao per ongelök inne buurt kwoomt, leepdje hoeëgoet éine naate siek op. Roontelum waas ’t iêes dik zat um uch te haoje.

Kûnstschaatse wi-j vae di-j allewiel kinne, bestoônge amper. Vae schaatsje op van di-j houtere lètjes woeë ’n iêzere strip oonger zoot. Noren neûmdje ze di-j en di-j moszje um eur hoeëg schoôn, of zèllefs klûmp(!!) vâstbînge en dao moszje op schaatse. Int begîn waasj mieër schravele as schaatse mer oppendoor kwoomdje d’r toch op vuuroet.  Mer di-j nondedjuuse dînger goonge eeders kieër weer los en dan koszje op eur kni-jje hoêke um ze oppernoets vast te bînge. Dan schoeëte d’r völ scheetgebedjes de helder vreêslocht in. Nondedjiebdjèllo! In di-j houtere schaatse haadje ounog twieë soeërte: Met of zoônger kröl aanne naas. Met di-j zoônger kröl moszje waal speegelglaad ies hebbe, want aster ’n brökske vâstgevroeëre iês op eure wieëg kwoom, gongdje op eûre snuffert. Mét kröl waas det gevaor minder. De schaatsendje paters wiste dao wieëg mej. Kiekt mer oppe foto van Stamtaöfelke 8. Zoeëj de knaal nog oeëts towvreêze?

© Frits Weerts / Bullseye Publishing

Boek Stamtäöfelke kopen
‘t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.

Het bericht Stamtäöfelkes aflevering 85: Zoeëdje nog oeëts kunne schaatse oppe knaal? verscheen eerst op MLA Stories.

As wécht zeendje gongdje nao schoeël, en tösse de middeg nog op-en-nieër um wêrrem (!!!!!!!!) te aete, te voot of mette fiets, doeër alle waer. De groeëte minse ouch. Mooder koeëkdje de pot tösse de was  en ’t zwabbere doeër. En saoves boeëterhamme. As de wichter um ’n oor of veer oet de schoeël kwaome kriêge ze waal al vuuraaf ‘ne boeëterham. Ich weit nog det ich in daen tiêd staondjes ’n half mik met pindakieës opvroot. Saoves móster vleis of kieës oppe boeëterham.  Reîngel? Allewiel pakdje d’n auto um na de breevebös (woeë staon di-j nog?) of de sjinees te gaon. En tösse de middeg motte de wichter op schoeël opgevânge en bieëziggehaoje ware en zèllef kriejje op kentoeër of wêrkplaats ‘ne wêrreme hap woeevan ze zegke detj ‘ne gezonde maoltiêed es, bestaondje oet ’n zaote, met mael aangedikdje sop en ’n vètte krekèt…..lekker mân! Saoves zidje hieërlik te smikkele achter d’n tillevies van de in de magnetron opgewèrmdje wêrreme hap oet de deepvries van AH. Woeë es de wêrm hoêselikheid geblieëve woeë pap en mam met de wichter smêrreges, smiddes en saoves same aane taofel zoote en de femiêlie-perikele oppe taofel kwaome en geregeld woeërte?  Heibels woeërte dao beejgelagdj en vae woore kontênt. Komtj dao noow ’s um? Oeëver ’t waer haaje ve ’t âmper. Want ’t es toch gei waer!

© Frits Weerts / Bullseye Publishing

Boek Stamtäöfelke kopen
‘t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.

Het bericht Stamtäöfelkes aflevering 84: Det bestieët neet: Gein waer! verscheen eerst op MLA Stories.

Mer um allerlejse vuuëgel, knienkes, eikuuërkes, boummarters, aendjes, schollevare, zwane en nog hieël völ ânger vieë te bekieke, mojje dao vör ’n aardigheid ’s gaon kieke.

Oeëtt-jje asj hieël stil en röstig es, zeeje wul ‘s ’n paar reetjes (di-j op veer puuëtjes bedoel ich) en ich heb zelfs oeëts damhertjes gespotj. Aant Geurtsven zitte iêsvuuëgelkes en eine kieër veel miên oug zelfs op ’n blawborstje. Ge motj allein effe de tiêd inne gate haoje dejje dao vanne nateur wiltj gaon genete. Oppe vuurmiddige hejje völ kâns det hordes trimmers wi-j tapirs oeëver de bospaej galoppieëre en soondessmêrreges loupdje d’r neet zoonger liêfsgevaor oppe smaal paedjes, want dan meine bendes van 10 tot 20 raadgekke fietserenners um ’t haardst op de smaalste paedjes te motte ri-jje en godverre ouch nog ajje neet oppe tiêd opzi-j springtj. De aso-knörfte!  Ze kunne nog neet ’s laeze, want oeëveral staon bordjes met de tekst “Hier niet mountenbiken”. Mer di-j tapirs en fietsers hebbe gein oug vör ’t schoeëns waat det gebied te beej hieët. Zundj! Op di-j ti-jje mojje uch dus dao neet laote kieke. Mer soeëmers hieël vreûg inne mêrrege kujje de zon boeëve d’n Iêzere Mân op zeen gaon, en zittendj op ’n bênkske, met ’t fluitkonzert vanne vuuëgelkes, waer ich dao hieël gelökkig van. Effe later keûmtj d’r laeve inne brouweri-j as Mart van Haps de bieëste vanne kîndjerboorderi-j gieët verzörrege en voore. Ouch de hertjes kriêge eur deil.

En (eindelik!) zeen ze bieëzig met groeët oongerhaod van det prachtg gebied en mèj zeen d’r dan ieëmelike mèn, di-j meine det alles verkieërdj gedaon weûrtj. Want di-j steurluj aanne wâl wieëte ’t stökke baeter as dae bosbouwinzenjeur dae dao jaore vör gelieërdj hieët. De prekerts!

Wandelendj met mien kleinwichter zagte di-j tieëge mich: “Opa, waat zitte heej völ knien, want oeëverâl ligke knienskuuëtele”. “Nein, kiektj ‘s, dieës kuuëtele zeen wat groeëter as di-j vanne knien, di-j zeen van ’n kudde schäöp, di-j heej ’t onkroêd kort haoje.”  “En opa, waat zeen det vör spoeëre oppe groond? Di-j streepkes ammaol?” “Jeh, di-j zeen van ’n völ vuurkaomendj waeze, namelik de gestokte homo erectus, ofwaal de nordicwalker, dae zich staondjes mot haoje doeër zi-jlings klöppels as stuuën te hantieëre”. Zoeë mojje di-j jong wat beejbrînge.

© Frits Weerts / Bullseye Publishing

Boek Stamtäöfelke kopen
‘t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.

Het bericht Stamtäöfelkes aflevering 83: Waajje inne nateur tieëgekomtj verscheen eerst op MLA Stories.

Het recente bericht dat de Stichting Fokpaardenmarkt Weert zich genoodzaakt zag te stoppen met haar jaarlijkse traditie kwam bij velen als een donderslag bij heldere hemel. ‘Ik heb veel respect voor deze stichting want ze hebben er alles aan gedaan om de traditie voort te zetten. Omdat dit helaas niet is gelukt ben ik blij dat Stichting De Aldenborgh dit cultuurhistorisch alternatief organiseert!’, aldus de Weerter cultuurwethouder Geert Gabriëls, die direct alle medewerking toezegde aan het initiatief van De Aldenborgh om een reddingsplan in werking te zetten. Alle vertrouwde paardenspul alsnog naar Weert halen, waarvoor graaf Philippe de Montmorency al in 1563 zijn fiat gaf, daarvoor was het deze keer te laat. ‘Dat moet vanaf 2021 weer kunnen’, aldus voorzitter Peter Korten van De Aldenborgh. ‘Om de cultuurhistorische noodzaak te benadrukken hebben we voor deze ene keer, met medewerking van velen, een alternatief programma opgezet.’

Defilé met ruiterstandbeeld
Onder aanvoering van Stadsgilde St. Catharina 1480 komt zaterdag 14 maart om 12.00 uur een stoet met ‘Philippe de Montmorency’ te paard naar de Korenmarkt in Weert. Op deze oorspronkelijke plek wordt de plechtigheid uit 1563 van toekenning van het privi-lege van de Paardenmarkt heropgevoerd. Vervolgens neemt de ‘graaf’ een defilé af van passerende paardenkoetsen. Als hoogtepunt zullen de ‘graaf’ en de wethouder het le-vensgrote ruiterstandbeeld van Philippe de Montmorency onthullen, dat speciaal voor deze gelegenheid zijn huidige Europese tournee onderbreekt.

Speciaal Paersmêrrentj Beer
Voor dit heuglijk cultuurhistorisch evenement heeft Stadsbrouwerij Weert een speciaal Wieërter Paersmêrrentj Beer gebrouwen. De flesjes worden gesierd door een etiket met de beeltenis van het door kunstenaar Eric Kusters vervaardigde kunstwerk van de graaf van Horne.

Het speciaalbier wordt door Frits van de Wertha met paard en kar bezorgd bij enkele stadscafés die hun bijdrage leveren aan de sfeer van weleer. In café De Tram-halt zijn vanaf 10.00 uur aan de stamtafel de sterke verhalen van de Paersmêrrentj in Plat Wieërts te horen. De bekende Kempische volkszanger Jonas van Esch zorgt met zijn accordeon en stem voor muzikale opluistering.

Meert weten over de graven van Horn bekijk dan hier de website www.weertvanhornestad.nl 

Het bericht Dit jaar alternatieve paardenmarkt in Weert verscheen eerst op MLA Stories.

Ze hadden voor afscheidnemend voorzitter André Bollaert een imposant geschenk mee. Vanuit Weert wou men hem daarmee bedanken voor zijn inzet bij de (internationale) herdenking van de onthoofding van de heer van Horn in 1568 op de Markt van Brussel. De onthoofding – samen met zijn vriend Egmont – bracht een schok teweeg in de Nederlanden en was een staaltje van machtsmisbruik door de Spaanse bezetters.

Een aantal leden van het Deinse stadsbestuur die in zaal Novy in Nevele aanwezig waren, zagen dat er een stevige band is ontstaan tussen beide steden. Die is er gekomen door het onderzoek naar en de vele activiteiten over Philippe de Montmorency, een 16de eeuwse graaf, die zijn jeugd doorbracht op het kasteel van Ooidonk. Hij was heer van het Land van Nevele. Nadien trok hij naar Weert, de woonplaats van zijn echtgenote. De strijd tussen katholieken en protestanten kostte hem het leven in 1568. Maar zijn dood was wel het sein voor een opstand die leidde tot het ontstaan van Nederland.

Er zijn drie soorten Deinzenaars
In zijn toespraak gaf Peter Korten de aanwezigen iets om over na te denken: ‘Er zijn drie soorten Deinzenaars. Slechte Deinzenaars, goede Deinzenaars en mensen van Nevele’. Peter Korten is zelf heel actief op het vlak van historisch onderzoek en evenementen, via de Stichting de Aldenborgh en de kring Weert van het Koninklijk Limburgs Geschiedkundig en Oudheidkundig genootschap.

Het bericht Er zijn drie soorten Deinzenaars verscheen eerst op MLA Stories.

Vorst Zjang heeft bij de opening van de eerste van drie Bonte Avonden minder florissant nieuws te melden. De carnavalskas laat een tekort van duizend gulden zien. Zijn woorden zijn amper koud of er is al een comité gevormd, Het Duizend Guldencomité. Hoe carnaval in Weert leeft manifesteert zich in een opbrengst van vijftienhonderd gulden nog vóór vastenavond. Onder de regie van Jo van der Velden en Tjeu Meewis en in een fraai décor van Joep Goldschmitz voltrekt zich weer een hoogstaand kolderprogramma met louter lokale amateurs; uniek in carnavals-land. Deze keer gaan de artiesten Op Wereldreis. Natuurlijk weer met Lei en Driek in de hoofdrollen. Maar we moeten in één adem daarbij ook Zus Weerts, May van Kuyk en Solly Bergmans noemen. Jo van der Velden heeft niet alleen zijn berijmde aankondigingen van de diverse acts, hij blijkt ook de tekstdichter te zijn van het vastelaovendj-lidje 1958 De Spoetnik, met muziek van Johnny Hoes. Nadat Prins Twan I uit 1957 weer gewoon burger is geworden, staat na een demasqué Ton Joosten tussen alle artiesten en de Raad van Elf op het toneel: Weert heeft zijn Prins Ton d’n ieërste, de vierde Prins uit de Beekstraat. Driek I, Lei I, en Sjra I gaan hem voor. Zijn devies: Wieert vuur alles en hij stelt de Orde van ut maelzekske (meelzakje) in.

Bij het nalezen (digitaal) van de kranten uit deze periode valt op dat carnaval steeds meer nieuwswaarde schijnt te krijgen en dat de beschouwingen in stijl en woordkeus steeds meer bij carnaval aansluiten. Ook opvallend is dat niet alleen de Raad van Elf en de middenstand, maar ook het stadsbestuur steeds beter in de gaten beginnen te krijgen dat carnaval voor Weert een winstgevend (in welke betekenis dan ook) exportartikel voor de Rogstaekersstad is geworden.

Het Boerenbal wordt drukker bezocht dan ooit en niet alleen ‘op locatie’. Het boerenbruidspaar wordt dit jaar gevormd door Elly Slabbers en Bert Weekers. Steeds meer aandacht is er voor het kindercarnaval. Zaterdagmiddag vóór vastenavond is de hele Raad van Elf in het Paleis van de Rog present om de kleine Raad van Elf, met Jeugdvorst Ronny (Janssen) aan het hoofd, helemaal in het nieuw te steken. In optocht en met muzikale begeleiding van de jeugddrumband van de Hieronymusschool op de Biest trekt de stoet naar het ouderlijk huis van Jeugdprins Luud I (Maas). Op het stadhuis wordt deze even later door de Opper-Opper-Rogstaeker zelf geïnstalleerd. De eerste daad van de jonge Prins is het benoemen van de hem begeleidende drumband als Jeugdprinselijke muziekkapel. Een paar uur later vindt ongeveer hetzelfde ceremonieel plaats. Prins Ton I met zijn gevolg, gedragen door de muziek van De Stedelijke, trekt naar het stadhuis om voor drie dagen de stadssleutel in beheer te krijgen. Vervolgens gaat het gezelschap naar het Paleis van de Rog voor een zeer drukke receptie. Onder de gasten zijn ook de Vorst van de Limburgiaclub uit Den Haag. Uit dankbaarheid voor de verdiensten van Lei de Borgie voor die club (heeft hij ook niet in Amersfoort de boel al eens flink opgewarmd?) ontvangt Vorst Zjang de versierselen behorend bij de Orde van de Ooievaar uitgereikt. Vorst Jean blijft met zijn tegenprestatie Groot-officier in de Orde van de Rog niet achter. Jeugdprins Luud I krijgt alsnog van de burgemeester de sleutel van het stadsachterpoortje uitgereikt.

De optocht op zondagmiddag trekt ruim zeventigduizend kijkers. Niet alleen vanuit Weert en de regio, maar vanuit het hele land komen mensen naar Weert. Het is een hele klus voor de politie om zoveel voertuigen een parkeerplek te geven. Dat lukt echter wonderwel en met weinig sores. De optocht is van zeer hoge kwaliteit. De Prinsenwagen, gebouwd door Buurtschap De Beekstraat en kleurrijk opgemaakt met vele duizenden papieren rozen, steelt de show. Buurtschap De Oelemarkt behaalt voor de zoveelste keer de eerste prijs bij de wagens met de fantastische Maanwagen. Ook de Moul in Rouge (wat een woordspeling!) van Buurtschap De Biest en De Hel van Buurtschap Boshoven vallen in de prijzen. In de kinderoptocht op maandag laten Jeugdprins Luud en zijn Adjudanten zich vervoeren in een gouden caleche die wordt getrokken door vier gitzwarte paarden. Het is een werkelijk schitterende stoet met vele duizenden deelnemertjes. Bij het traditionele bezoek aan het St. Jans Gasthuis krijgen Prins Ton I en Jeugdprins Luud I totaal onverwacht van legerplaats Budel het verzoek om de daar onlangs gearriveerde, gerepatrieerde Ambonezen te bezoeken. Uiteraard wordt aan dit verzoek voldaan. De Jeugdprinselijke drumband en de Boore Hermeni-j voorop, ‘bezetten’ de Raad van Elf, de Jeugdraad van Elf en de beide Rogstaekersprinsen met hun gevolg de Legerplaats. Deze eerste kennismaking met carnaval moet bij de Ambonezen toch heel vreemd zijn overgekomen. Gelukkig is daar Prins Ton I. In het Maleis weet hij met een toespraak de mensen op hun gemak te stellen. Wat heet: even later is, alsof het om een inburgeringscursus gaat, een complete Euro-Aziatische polonaise aan de gang.

Prins
Ton I Joosten

Adjudanten
Jan van Lierop
Frits Bernaerts
Harrie Kimmel
Piet Bos

Devies
Wieërt vuuër alles

In de orde van
Ut Maelzekske

Jeugdprins
Luud I Maas

Boerenbruidspaar
Ellie Slabbers
Bert Weekers

1e prijs optocht
Buurtschap de Oelemarkt

Liedje: De Spoetnik
De werreltj es zoee gek as wat
Me vingtj van alles oet
Met wuurd deej neemus mieer verstieet
Goeesj mer in munnen hoed
Atoomzuil, H-bom en zoee mieer
Krieege vae noow gein les
De maon es zelfs al niet mieer echt
Noow dur un kunstmaon es:

Refrein:
Tuut, tuut, – Fiep, fiep
Tuut, tuut, – Fiep, fiep
Dao keumptj de Spoetnik aan

Tuut, tuut, – Fiep, fiep
Tuut, tuut, – Fiep, fiep
Waat vluugtj hae fiin zien baan

Tuut, tuut, – Fiep, fiep
Tuut, tuut, – Fiep, fiep
As det zoee doeer mot gaon
Dan vleege vae, tuut, tuut, fiep, fiep

Straks lekker nao de maon
Waat motte jong en maegtjus doon
Zoee soonger romantiek
Gae zetj toch zoeemèr neet ineins
Ut Mäönke aan dun dieek
WannÍeer ‘ne iong ze maegtje kusj
Ast zunke zaocht verdwientj
Dan zieete neet “mun leefste wecht”
Kieek waat de kunstmaon schientj:

Refrein

Het bericht 1958 – Wieërter Stadsvastelaovendj verscheen eerst op MLA Stories.

De openingszitting wordt in verband met de oorlogs-handelingen in Hongarije eind 1956, niet op de elfde van de elfde gehouden, maar begin januari 1957. Ceremoniemeester Tjeu Meeuwis wordt bedankt voor bewezen diensten en opgenomen in de eredivisie van vastelaovendj, de Raad van Elf. Nieuwe ceremoniarus is Rolf I Mathijsen. Pierre Dentener wordt de winnaar van de publieksprijs voor het winnende carnavalsliedje 1957, zijn geesteskind Dao es mer ein Wieërt. Uiteraard krijgen de aanwezigen al een voorproefje van de komende Bonte Avonden met Lei, Driek, Jo (van der Velden) en Louis (Jacobs). De constatering dat de Apollozaal te klein wordt voor de kijkhonger van de Weerter carnavalisten en de aanwezigheid van burgemeester van Grunsven met echtgenote, creëert voor Vorst Zjang een inkoppertje: geef Weert nu eindelijk een fatsoenlijke schouwburg. Cid I neemt als Prins 1956 waardig afscheid. Fotograaf Fons Stribos krijgt de eretitel ‘hof-fotograaf’ en Fons (totaal verrast?) biedt van de weeromstuit aan Vorst Zjang een grote ingelijste foto in diens vol ornaat aan. Daarna is het tijd voor het hoofdstuk ‘grappen en grollen’ van bijvoorbeeld Lei en Driek. Het publiek is wederom dolenthousiast. Van heel andere aard is het optreden van Gerrie van Beusecom die het nummer speelt waarmee zij onlangs in Parijs wereldkampioene op de accordeon werd. Groot applaus. Els (inmiddels Meusen-) Stultiens geeft met haar balletgroep een gave voorstelling. En dan, de nieuwe Prins: Vorst Jean, inmiddels routinier bij dit soort ceremoniën, ontmaskert Twan Schoenmakers als Prins Twan d’n ieërste. Twan vraagt meteen aandacht voor de grote optocht, hét affiche van de Weerter carnaval.

Zondagmiddag is weer voor de kinderen. Naar schatting achthonderd wichterkes bevolken de Apollozaal met zijn capaciteit van zevenhonderd! En de vergelijking van veel makke schapen in een hok kan niet manker gaan. Met andere woorden: het is dolle pret bij dit aangepaste Bonte Avond-programma.

Er wordt afscheid genomen van Jeugdprins Ton I. De nieuwe Jeugdprins blijkt Nico Meewis, Nico I, te zijn. Beiden roepen zij de Junior-Rogstaekers op toch vooral mee te doen met de wichteroptocht. Op het weer afgeladen volle Boorebal maakt Prins Twan zijn devies Wi-j langer wi-j baeter bekend. Met zijn Orde van Ut Staole Raemke heeft hij inmiddels al een aantal gedecoreerden blij gemaakt. Aan hem de dankbare taak om het boerenbruidspaar Rietje Stokbroeks en Herman Linnartz in de echt (al is het maar voor even) te verbinden. Volgens de ‘normale’ volgorde is het Prinsenbal de laatste carnavaleske krachtmeting voor vastenavond zelf. Het is er weer druk en gezellig, ook bij de naburige tapperijen trouwens. Maar er moest eerst nog een ander feestje worden gevierd, geïnitieerd door VVV Weert Vooruit. Dat betreft het diamanten bestaan van ‘onze’ optocht. Op zondag 24 februari wordt daartoe een grote receptie gehouden in Trefpunt Lenders. De VVV, onder voorzitterschap van Ir. W. de Vries, heeft er werk van gemaakt met onder meer een erecomité, aangevoerd door burgemeester Van Grunsven, en uitnodigingen naar bijvoorbeeld alle Limburgse Raden van Elf. Tijdens deze receptie worden Vorst Zjang en kanseleer Frans gehuldigd voor hun dertigjarig lidmaatschap van de Raad van Elf en daarmee voor hun onschatbare verdiensten voor de Weerter carnaval. Vorst Zjang krijgt het erelidmaatschap van de Weerter VVV aangeboden. En terecht, want als iemand via de Vastelaovendj Weert op de kaart heeft gezet, is hij het wel. Prins Twan I woont zo dicht bij het stadhuis dat de Stedelijke Harmonie hem, om het publiek te gerieven, via Hoogstraat, Oelemarkt en Schoolstraat naar de Markt begeleidt voor zijn inhuldiging. Dat gebeurt weer met de nodige zwier door Opper-Opper-Rogstaeker Van Grunsven. Een van de Adjudanten leest de proclamatie voor. Daarna vertrekt de stoet naar het Paleis van de Rog voor de zitting als laatste opwarmer voor de drie dolle dagen.

Vastenavondzondag is het voorjaarsachtig weer. In de diamanten optocht, met zestig-duizend toeschouwers, zit Twan I – omgeven door zijn damesgarde en zijn Adjudanten (Frans Berg-mans, André Linskens, Harrie Steegmans, Wiel Kirkels en Piet Bergmans), prinsheerlijk op een levens-grote olifant, een sublieme creatie van het nieuw leven ingeblazen Buurtschap Hoog-straat. De gedenkwaardige optocht met waanzinnig mooie wagens telt maar liefst 54 num-mers. Buurtschap De Oelemarkt weet met Waat e waer overtuigend de eerste prijs bij de grote wagens in de wacht te slepen. Geheel in de tijdgeest komt Buurtschap De Langstraat met een heus Rog en Roll-spektakel. Dat Weert intussen toch echt toe is aan een schouwburg wordt ook nog maar eens in de optocht ludiek gemanifesteerd. Zoals nu nog steeds het geval is, gaat de meeste aandacht uit naar de wagens, maar ook bij de groepen is sprake van veel vernuftigheid bij het persifleren van allerlei zaken uit het ‘gewone’ leven op een kolderieke manier. Bijvoorbeeld de groep Vorage met De melkkoe. Op maandagmiddag zijn er drieduizend kinderen bij de kinderoptocht. Hossend, zingend en springend trekken ze, vaak uitmuntend verkleed, door de Weerter straten en langs het hoge gezelschap van Raad van Elf en Prins. Dit ziet dat het wel goed zit met de toekomst van het Weerter carnaval.

Prins
Twan I Schoenmakers

Adjudanten
Frans Bergmans
André Linskens
Harrie Steegmans
Wiel Kirkels
Piet Bergmans

Devies
Wi-j langer wi-j baeter

In de orde van
Ut Staole Raemke

Jeugdprins
Nico I Meewis

Boerenbruidspaar
Rietje Stokbroeks
Herman Linnartz

1e prijs optocht
Buurtschap de Oelemarkt

Liedje: Dao es mer ein Wieërt
Gae huurtj hieël dek oeëveral
van Mokum en Jordaan,
Wat make ze toch soms völ kal,
want waat stieët boeëvenaan

Gaotj dao us efkes kieëke,
och gae vingtj er gein gelök.
Want zee je ras echt Wieërtenaar,
dan gao je gaer weer trök.

Refrein (2x):
Gaef mich mie Wieërter lendje,
gaef mich det Wieërter blood
Gaef mich mer Wieërter maegdjes
dan giegut mich pas goad.
Gaef mich mienen aoje toeëre,
dan heb ich gein verdreet
Want woeë ich bin geboeëre
mien Wieërt vergaet ich neet.

Het bericht 1957 – Wieërter Stadsvastelaovendj verscheen eerst op MLA Stories.

Het eerste teken dat Weert klaar is voor vastelaovendj 1956 komt van de Boore Hermeni-j. Zij vieren het 11-jarig bestaan met een receptie ten huize van Kerneel Kampers, de voorman van deze muzikale aanjagers van puur carnavalsplezier. En niet alleen in Weert. In veel plaatsen door heel Nederland kent men deze blauwkielen met pet. Geen mirakel dus, dat het enorm druk is daar in de Beekstraat. ‘Heel Weert’ komt opdagen. De voorzitter van de Hockeyvereniging Weert verheft Kerneel in de Orde van de Kauver en namens v.v. De Rogstaekers biedt Vorst Zjang alle Boore een prachtig wandbord aan. De Weerter musicus Pierre Dentener komt tijdens de receptie op de proppen met een door hemzelf gecomponeerde feestmars. De Apollozaal is omgedoopt en omgetoverd als Circus Leono om de Bonte Avonden weer eens in een andere vorm aan de Rogstaekers te presenteren. Circus Leono slaat op Leike (Leo) de Borgie die wordt gehuldigd voor zijn enorme bijdrage aan de opmars en bloei van de Bonte Avond. Driek van den Broek -terug van even weggeweest – is als vanouds samen met Leike en Betsy Haans weer te zien in een aantal doldwaze sketches, maar ook solo met weergaloze Wieërter knawwel. Leike krijgt de zaal aan het huilen van het lachen als berentemmer en Miss Leiko op het slappe koord. Betsy Haans maakt met haar creaties furore als dompteuse en circusdirecteur. Els Stultiens oogst applaus met haar balletnummers en (oud-Prins) Louis maakt zijn debuut als clown. Samen met Lei en Driek treedt hij ook op als Leloco, een doldwaas acrobatennummer. Natuurlijk is er de Boore Hermeni-j en de kunstfluiter Frans Peperkamp en… echt te veel om op te noemen. Nadat Prins Rolf I aan het begin van de zaterdagvoorstelling is ontdaan van de uiterlijke tekenen van zijn waardigheid en opgenomen is in de Rogstaekersclub, schrijdt de Raad van Elf door de zaal met een gemaskerd personage. Op dat moment is dit nog Cid Coppen, maar even later – met mantel en verenmuts – is het Prins Cid I. Hij brengt als devies mee: Wieërt geeftj d’n toeën aan, een hint naar het uithangbord van het Weerter carnaval, de optocht, die naar verwachting op zou gaan voor ‘nog beter’. De nieuwe Prins sticht De Orde van ut Fordje. De Bromfiets is het negende (?) vastenavondliedje van Harrie van den Broek. Op zondagmiddag is er een aangepaste reprise – een matinee – van al die kolder, een wichtermiddig dus. Tijdens de boerenbruiloft in zaal Apollo mag Prins Cid I het pseudo-boerenbruidspaar Cock van Nijnatten en Jos Grein in de nep-echt verbinden. De installatie van de Prins met de overhandiging van de stadssleutel door Opper-Opper-Rogstaeker Van Grunsven gebeurt in bittere kou, maar wel met hartverwarmende muziek van de Stedelijke Harmonie St. Antonius. De gebruikelijke toespraken en het voorlezen van de proclamatie worden gedaan door Hub. Caris, een van de Adjudanten. Zijn collega’s zijn trouwens Bert van Lierop, Jo Bergmans en Harrie Linnartz. Dan vertrekt het gezelschap met de Boore Hermeni-j voorop naar het Paleis van de Rog om te recipiëren. Er zijn veel decoraties. Onder anderen Rolf I, inmiddels oud-Prins, de heer Dosker, directeur van de Maas- en Roerbode (die Rogstaekers beginnen al aardig te snappen hoe je p.r. moet bedrijven) en Herman Linskens, hoofdredacteur van carnavalskrant De Rogstaeker. Er zijn goede voorbereidingen getroffen in de bekende optochtvergaderingen. Voorafgegaan door een uitgebreide reclamecampagne trekt op zondagmiddag de met spanning tegemoet geziene optocht door de straten. Er staan naar schatting veertigduizend toeschouwers in een schamel winterzonnetje. De NS heeft de dienstregeling aangepast en de politie dirigeert soepel ruim tweeduizend auto’s naar parkeerplaatsen in de buitenwijken. Voorafgegaan door de ruiterclub van Ell trekken zo’n veertig wagens, groepen en eenlingen in een vrolijke, bonte stoet langs de gebruikelijke route door het Rogstaekersrijk. Om een indruk te geven van de grote variatie volgt hier een verkort overzicht van de behaalde prijzen:

Grote wagens: eerste prijs: Buurtschap St. Paulusstraat met de Raad van Elf in schrikkeljaar. Verdere prijzen: Buurtschap Oelemarkt met Vastelaovendj-gek; buurtscchap Maaspoort met carnavalvariété; Buurtschap Langstraat met Sneeuwwitje en Buurtschap Hushoven met de Speelduivels.

Prijswinnaars bij de kleine wagens: hockeyclub H.V.W. met De Grootste Gek; Herman Linskens met zijn liggende clown; groep Van Asten met De Kuiters.

Bij de grote groepen: groep Petit, Kloosterstraat met Atoomfiets; kaartclub Van den Broek met blaaskapel en Buurtschap Hof-akkerstraat met carnavalsgroep.

Kleine groepen: Mej. Stultiens met Eskimo’s; groep Frencken met de rollende zes en groep Clerkx met de heksen.

Eenlingen: Tillemans met Gemeentereinigingsdienst; Vorage met Tante Adèle met de schouwburg.

Op maandag is er een glorieuze kinderoptocht. Hierin is ook de Jeugdraad van Elf present met Jeugdprins Ton I (Mathijsen). Er is lang gedubd over een collectief afscheid van de vastelaovendj op dinsdagavond. Prins Cid heeft de primeur om een reusachtige rog – ook al geshowd in de optocht – onder luid gejuich en met ‘treurmuziek’ van de Boore Hermeni-j – in de fik te steken. Snel wijzigen de ‘boeren’ van repertoire en zingend en hossend neemt Weert afscheid van carnaval 1956.

Prins
Cid I Coppen

Adjudanten
Bert van Lierop
Jo Bergmans
Hub Caris
Harrie Linnartz

Devies
Wieert geuftj d’n toeën aan

In de orde van
Ut Fordje

Jeugdprins
Ton I Mathijsen

Boerenbruidspaar
Cock van Nijnatten
Jos Grein

1e prijs optocht
Buurtschap St. Paulusstraat

Liedje: De bromfiets
Oees Mieke hieet de kuure
Wiltj nergus mieer van huure
As van unne Bromfiets, dao droumtj ‘t van
Es op det dingk gekroeepe
En zetj de gaaskraan oeepe
Tot verdreet van zieene Sjang.

Refrein:
Oees Mieke hieet unne Bronmer
Unne motor op zunne fiets
Oees Mieke hieet unne vri-jer
Met unne doeed gewoeene fiets
En as ze nôw us toeere gaon
Traptj gae zich boete aom
En waeje waate dan nog deenktj
Det ‘t dingk zoeë verdommes steenktj.

Het bericht 1956 – Wieërter Stadsvastelaovendj verscheen eerst op MLA Stories.

Het bericht 1953/1954 – Wieërter Stadsvastelaovendj verscheen eerst op MLA Stories.

Mer eigelik esj int hieël laeve zoeë. Gewuuëndjes zeen wi-j ‘ne jas daeje aandootj. Ge zitjer neet aan vâst mer ge misj ‘m asse d’r neet es.  Wi-j ich nog neet zoeë lang gelieëje eedere zaoterdigmêrrege um hallef nuuëge nao de mêrrentj gong, wist ich vantevuuëre weem ich dao tieëge zoeëj kaome. Sollie Bergmans, Miel Haenen, Ben van de Kruis, Piet (Veldeke) Hermans en nog e paar.

En asze d’r neet woor dachdje: “Zoeëje zeek zeen?”.  Det waas nog inne tiêd det de greuntjes nog neet in ’n înkele verwèrmdje supermêrrentj-tênt te koup woore, mer aan ’n paar kräömkes inne oeëpe locht. Dan koszje ’t d’r same oeëver hebbe waatvör gruentjes dejje di-j waek zoeëtj aete. En de greuntjesboor (in eige persoeën!!!) zagt uch waat ’t vörste en goojekoupste woor. En dae heeël in ’t sezoên ’n kisje kni-jboeëne vör uch achter, umdette wist dejje daonao zoeëtj vraoge. Vergânge ti-jje…………….. Ich ving d’r niks mieër aan oppe mêrrentj. Ajje noow ‘n (weliswaar leef) bedeensterke vraogtj nao kni-jboeëne of kappesmoos, beloôre ze uch oof dejje van ’n vrieëmdje planeet kotj. “U moet daar maar eens kijken, meneer”, en dan wiesj ’t met z’n vîngerke êrreges nao achter inne tênt, verlîchtj wi-j ‘ne bâlzaal.

“Börsj”, deenk ich dan en haal miên krolmoos en poor beej Mart Nouwen, rechtstreeks vanne boor. Onbespoeëte, det dan ouch nog.

© Frits Weerts / Bullseye Publishing

Boek Stamtäöfelke kopen
‘t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.

Het bericht Stamtäöfelkes aflevering 82: Waat esj kloeëte waer allewiel verscheen eerst op MLA Stories.

Het bericht 1985 – Wieërter Stadsvastelaovendj verscheen eerst op MLA Stories.

Het bericht 1998 – Wieërter Stadsvastelaovendj verscheen eerst op MLA Stories.

Het bericht 1975 – Wieërter Stadsvastelaovendj verscheen eerst op MLA Stories.