WEERT – Jonge vrouwen die na de bevrijding worden kaalgeschoren en besmeurd met hakenkruizen – je kan het je haast niet voorstellen. Toch gebeurt het in 1945 in meer dan honderd Nederlandse dorpen en steden. Zogenoemde ‘moffenmeiden’ die tijdens de Tweede Wereldoorlog relaties aangaan met Duitse militairen, worden vernederd. Want, zo vindt de volksmenigte, wie heult met de vijand is fout. Kunnen we die grens wel trekken?
Nederland moet excuses aanbieden voor de vernedering, mishandeling en het kaalscheren van de ‘moffenmeiden’, de vrouwen en meisjes die een relatie hadden met Duitse militairen. Dat zegt historica Monika Diederichs, die een oproep van de Stichting Werkgroep Herkenning steunt. “Meneer Rutte, het is nooit te laat voor excuses.” zo meldt de NOS.
De werkgroep vraagt de Nederlandse regering namens nabestaanden om verantwoordelijkheid te nemen voor de mishandelingen. En zo denkt Diederichs er ook over. “Ik vind dat een Staat verantwoordelijk is als er zoiets gebeurt. Als vrouwen mishandeld en kaalgeschoren worden.” De zogenoemde ‘moffenmeiden’ werden in die tijd lang met de nek aangekeken. “Dit was een trauma dat ze hebben meegenomen in hun graf.”
‘Moffenmeiden’, wie waren dat?
Aanleiding voor de oproep van de Stichting Werkgroep Herkenning is de excuses van de Noorse premier Solberg voor de behandeling van de vrouwen na de oorlog. De werkgroep vindt dat het hoog tijd is dat Nederland het Noorse voorbeeld volgt. Volgens hen zijn de vrouwen door leden van de Binnenlandse Strijdkrachten ‘ernstig vernederd, verkracht en vastgezet’.
Hadden deze vrouwen niet kunnen verwachten dat ze zouden worden aangepakt omdat ze een relatie met een Duitser hadden? Er zijn mensen die dat vinden. Diederichs: “Maar verdien je dan zó’n behandeling? Misschien verdien je een proces, maar dat was niet aan de orde. Je verdient het toch nooit om verkracht en mishandeld te worden. Dat verdient niemand.”
‘Nooit te laat’
Dat er nu wordt gevraagd om excuses betekent niet dat er in die tijd niemand heeft ingegrepen, vertelt de historica. “Er zijn waarschijnlijk ook mensen van de Binnenlandse Strijdkrachten geweest die misschien wel ingrepen. Maar in de meeste gevallen was dat niet zo.” En daarom moet Nederland de verantwoordelijkheid nemen voor de mishandelingen en vernederingen, vindt ze.
Komt premier Rutte daadwerkelijk met een sorry namens de Staat? “Ik hoop het”, zegt Diederichs. Veel van de vrouwen leven inmiddels niet meer, maar excuses kunnen wel degelijk belangrijk zijn voor hun families. “Het is erkenning van het leed dat ze hebben ondervonden. Ook al komt het 70 jaar later. Het is nooit te laat.”
Staatssecretaris Paul Blokhuis gaat in ieder geval namens de Nederlandse overheid met de nabestaanden praten. Maar het is onduidelijk of er ook excuses worden aangeboden.
In Nederland werden in 1945 in meer dan honderd dorpen en steden ‘moffenmeiden’ kaalgeschoren en besmeurd. NPO Focus maakte er deze special over.
