WEERT – Haar eerste kennismaking met ‘school en nonnen’ was in Weert, halverwege de jaren vijftig van de vorige eeuw. De ouders van de in Weert geboren schrijfster Margaret van Mierlo verbleven in Afrika. Al jong woonde zij regelmatig bij haar grootouders in de Lindanusstraat. En zo gebeurde het dat ze van de ene dag op de andere uit de vrije natuur van Afrika werd gehaald en in een kleuterklas bij de zusters Ursulinen aan de Wilhelminasingel belandde.
Van Mierlo: ‘Het was een cultuurschok. Ik had geen idee van wat wel of niet mocht, dus toen ik “zomaar” van mijn stoel opstond, zonder toestemming te vragen, moest ik voor straf in de hoek gaan staan. Ik wist niet wat dat inhield, het klonk zo raar, dus ging ik met mijn gezicht naar de klas toe staan. De non werd furieus, dacht dat ik haar in de maling nam, en trok mij aan mijn oor de gang op.’
Ze heeft op zeven verschillende basisscholen in diverse landen gezeten. Tot het moment dat haar grootvader haar ouders erop wees dat er op deze manier niets van haar opleiding terecht zou komen. Als oplossing werd ze naar een degelijk, rooms-katholieke nonnenkostschool in Nederland gestuurd. Het had ook voordelen, eindelijk woonde ze op een plek die vijf jaren onveranderd bleef, waar ze goed onderwijs kreeg – want leergierig was ze – en waar ze vriendschappen voor het leven opbouwde.
Jaren later verwerkt ze een deel van haar ervaringen in een roman: BRIL&PLU, die net is uitgekomen. De kostschooltijd herleeft en is zeer herkenbaar voor wie dit ook heeft meegemaakt of ooit van nonnen les heeft gekregen. Van Mierlo maakt een link tussen de puberteit en de periode rondom de pensioenleeftijd, de leeftijd die ze nu heeft. Zijn het niet twee levensfases met onzekere gevoelens over de toekomst, met veranderingen in je lijf, een tijd van keuzes moeten maken, want wat ga je doen met de tijd die voor je ligt? Van Mierlo: ‘Ik zeg het gechargeerd maar in de puberteit word je bij wijze van spreken de maatschappij in geduwd, en wie is daarop goed voorbereid, terwijl je in de fase rondom de pensioenleeftijd juist eruit wordt gewerkt, met alle frustraties die daarbij horen. Dat spanningsveld intrigeert mij enorm. Ik heb veel ouderen erover geïnterviewd. In BRIL&PLU laat ik de hoofdpersonen hiermee worstelen, iets dat ik zelf herken, want ook ik ben in het ‘leesbrillentijdperk’ beland.’
BRIL&PLU is een ‘coming of old age’-roman. Het boek geeft een soms hilarische inkijk in het leven van vrouwen die zich te jong voelen voor de levensfase waarin ze terecht zijn gekomen. Het geeft herkenning door de typisch menselijke trekjes, zwakheden en tekortkomingen van de personages die door alle leeftijdsfases heenlopen. Van Mierlo: ‘Dat zorgt ervoor dat het boek bijna leeftijdsloos is, voor iedereen boeiend. Het geeft ook de nodige stof tot nadenken.’
Bijzonder is hoe ze de sfeer uit haar kostschooljaren oproept. Ze bezocht haar oude kostschool, sprak met oud-internen en deed research. Ook voor niet-kostschoolkenners wordt het fenomeen kostschool boeiend en invoelbaar. Van Mierlo: ‘Net als zoveel andere meisjes had ik geen keus. Je werd erheen gestuurd en verbleef er jarenlang, een afgesloten stukje maatschappij binnen de maatschappij. Toch velen onder ons maakten er het beste van. Ik zeg weleens dat humor op kostschool is uitgevonden, we hadden niet zonder gekund.’
