Maar hun verhaal is veel ouder. Het frappante is dat hier niet of nauwelijks onderzoek naar is gedaan. Wat dit onderzoek tot nu toe heeft opgeleverd? Best educated guess is dat het verhaal over de Rogstekers tussen circa 1580–1610 in Haarlem is ontstaan. Vermoedelijk hebben Brabanders als mede-immigranten de Weertenaren goedmoedig bespot in dit anekdotisch verhaal.

Met name het beeldverhaal op prenten (en enkele schilderijen) uit de 17^e eeuw heeft voor de verspreiding en bestendiging gezorgd. Tussen 1600 en 1650 is er een gat. Maar tussen 1650 en 1815 hebben we circa 30 getuigenissen gevonden, het merendeel in Amsterdam en Haarlem. En in 1727 ook bij Weyerman. Daarover heb ik recent een artikel gepubliceerd in SteekSpel.

SteekSpel is eigenlijk een uit de hand gelopen hobby. Het doel is om de herkomst en ontwikkeling van het verhaal over de Rogstekers van Weert te achterhalen en beschrijven. Het is een website en een (digitaal) tijdschrift. Het artikel over Weyerman en de Rogstekers wordt morgen ook op de website van de Stichting Jacob Campo Weyerman gepubliceerd.

Het JCW richt zich op de lange 18^e eeuw. Het verhaal van de Rogstekers gaat echter nog verder terug. In de 16^e eeuw waren de Rogstekers een informele groep (jonge)mannen die in Den Bosch charivareske praktijken erop nahielden. Vermoedelijk heeft Jeroen Bosch hen reeds afgebeeld op zijn meest bekende schilderij: De Tuin der Lusten (circa 1500).

Het is de bedoeling dat we in het komende nummer van Steekspel een theorie introduceren die beschrijft hoe de Rogstekers in Den Bosch in de 15^e eeuw zijn ontstaan en welk literair werk de Brabantse auteur(s) in Haarlem heeft beïnvloed bij het bedenken van het verhaal over de ‘Rogstekers van Weert’ als spin-off van de Rogstekers uit Den Bosch. Het duurt nog wel een half jaartje voordat we dat op papier hebben. Maar daarmee is de eerste cyclus van twaalf afleveringen van SteekSpel wel rond.

Oproep
Kent u bronnen uit de lange 18^e eeuw waarin de Rogstekers worden genoemd? Mails met tips of adviezen zijn zeer welkom! Dat ze tot onverwachte vondsten kunnen leiden, bleek bijvoorbeeld al uit een recente tip. Die leidde naar een herberg in Beverwijk die in 1614 de Rochsteekers van Weert werd genoemd. Eigenaar van deze herberg was een oud-Weertenaar, die vanuit Haarlem naar Beverwijk was verhuisd. Een spectaculaire vondst, waardoor we de datering en setting van het verhaal reeds behoorlijk konden toespitsen.

– Erik Werps

Het bericht Onderzoek naar de herkomst van de Rogstekers verscheen eerst op MLA Stories.

Hij licht vast een tipje van de sluier op.

Het bericht Nieuwe editie Steekspel van Erik Werps verscheen eerst op MLA Stories.

De oudste verwijzing naar de Weerter Rogstekers dateert uit 1614. Het gaat om een kroeg in Beverwijk die de Rochsteeckers van Weert werd genoemd. Eigenaar Cornelis Corstiaens kwam zelf uit Weert en hield wel van een geintje. Dat hij zijn kroeg naar de Rogstekers noemde laat al zien dat hij zelfspot had. Maar zijn zelfgekozen persoonlijke bijnaam is helemaal uniek. Daar keek men zelfs bij het Meertens Instituut in Amsterdam van op. En die zijn toch heel wat gewend.

Het huidige nummer bevat nog meer onthullingen. Ook over stoute meisjes die kennelijk bij de Rogstekers hoorden. Voorlopige conclusie is dat het verhaal tussen 1580-1610 door een Brabander in Haarlem is bedacht en daarna via prenten over heel Holland verspreid. U kunt het lezen op www.steekspel.eu. Online gratis en voor niets.

Toch één opmerking over dat gratis en voor niets. Het verhaal en de afbeeldingen zijn kwalitatief zoveel beter te lezen en bekijken op een professioneel uitgeprint exemplaar dat u voor slechts een paar Euro kunt krijgen bij BRUNA op de Markt of Bullseye in de Maasstraat.

Het bericht Rogstaekers; er is geen stad met zo’n verhaal! verscheen eerst op MLA Stories.

Tevens een bijdrage van Alfons Bruekers (verhaal nr. 10). En mooie informatie uit de Franse Tijd aangereikt door Joost Welten, auteur van o.a. ‘Napoleons Europese droom’. Een van deze militairen (Jacques van Dooren uit Weert) werd uitgescholden voor Rogstaeker (nr. 12).

En verder veel materiaal uit het Hollandse. In 1729 was er zelfs een Vorst van de Rogstekers in Amsterdam. Hij is nota bene geschilderd, door Cornelis Troost (nr. 8). Kortom, teveel om op te noemen. En dit alles gratis en voor niets (neet te geleuve) via www.steekspel.eu. Of bijna voor niets op papier te koop bij BRUNA in Weert of Bullseye in Weert.

Het bericht Nieuwe verhalen over de Rogstaekers historie online verscheen eerst op MLA Stories.