WEERT | VALKENBURG – In het museum Land van Valkenburg is van zondag 5 mei tot en met zondag 11 augustus een tentoonstelling van twee kunstvrienden uit Weert te zien. Jan Tullemans en Wil Leenders, de ‘Bon Vivant’ en de ‘Realist’. Het museum toont hun werk in samenwerking met Gemeentemuseum Weert. John van Cauteren, conservator Gemeentemuseum Weert, verzorgt op 5 mei de inleiding van de tentoonstelling.
De kunstvrienden studeerden samen aan dezelfde kunstacademie, maar gingen vervolgens elk hun eigen weg in de kunstwereld. Een gedeelte van de werken van Jan Tullemans komt uit de privécollectie van Frans Hovers. De getoonde werken van Wil Leenders zijn afkomstig uit de collecties van zijn echtgenote, kinderen en privécollecties. Van beide kunstenaars is tevens een groot bruikleen van Gemeentemuseum Weert aanwezig.
Tentoonstelling Jan Tullemans en Wil Leenders, de ‘Bon Vivant’ en de ‘Realist’
De expositie in Het Museum Land van Valkenburg wordt geopend op zondag 5 mei om 15.00 uur. De inleiding wordt verzorgd door John van Cauteren, conservator Gemeentemuseum Weert.
Jan Tullemans (1924 – 2011)
Jan Tullemans volgde als mulo-scholier privélessen bij de schilder Jan Nouwen. Hij leerde daar hoe belangrijk de waarneming van de zichtbare werkelijkheid is voor een kunstenaar. Het zien van de dingen, hun kleuren, vormen en lichtval moest het uitgangspunt zijn voor een tekening of een schilderij. Nadat Nouwen uit Weert was vertrokken volgde Tullemans in de avonduren schilderlessen aan het Instituut voor Beeldende Kunsten in Roermond, opgericht door een groep kunstenaars zoals Leo Franssen, Piet Schoenmaeckers, Joep Thissen en Frans van den Berg. Vervolgens volgde Tullemans tekenlessen aan de Jan van Eyck Academie in Maastricht, waar hij in 1958 afstudeerde. Hier ontmoette hij ook Wil Leenders en raakte bevriend met hem.
In het vroege werk van Jan zijn invloeden te zien van de ‘bruine’ Latemse school en Franse kunst. Met de ‘vooruitgang’ werd het leven in Weert lichter en daarmee ook het werk van Jan Tullemans. Er ontstonden huiselijke taferelen rondom tafel en bed met de dagelijkse geneugten van het leven. Daarnaast maakte hij een indrukwekkende reeks zelfportretten. Alles geschilderd in een vrolijke, snelle en expressionistische stijl. Wanneer Jan niet schilderde, tekende hij. De hele dag door, bijna achteloos, krabbelde hij neer wat hij om zich heen zag. Pater Tillemans (een neef van Jan en ook kunstenaar) zei ooit tegen hem: ‘als jij later in je kist ligt, teken je nog op de onderkant van d’n deksel’. Jan werd bekend door zijn rol als ‘nestor’ van de kunst scène in Weert. Jan Tullemans als de ‘bon vivant’ van het culturele leven, Jan Tullemans als ‘de Koning’ in zijn eigen verhaal.
Wil Leenders (1930 – 2017)
Wil Leenders groeit op in een gezin waar beeldende kunst geen rol speelt en hij krijgt met moeite toestemming om naar de Middelbare Kunstnijverheid school (de latere Stadsacademie) in Maastricht te mogen gaan. Na zijn militaire dienst gaat hij naar de Jan van Eyck Academie in Maastricht. Daar leert hij het vak ‘monumentaal glazenier’. Op de academie leert hij Jan Tullemans kennen en er ontstaat een hechte vriendschap. Aangezien hij van zijn kunst alleen niet leven kan is Wil tot aan zijn pensionering docent tekenen en handvaardigheid, eerst aan het doveninstituut in St. Michielsgestel en later aan de Jacobus Mavo in Born. Daarnaast gaf hij schilderles aan de Stichting Vrije Uren in Weert.
Het vroege werk van Leenders past –net als dat van Jan Tullemans- in de traditie van de oude ‘Limburgse school’ met invloeden uit Frankrijk en van de ‘Latemse School’, waarvan Permeke de meest bekende kunstenaar is. Eind jaren ’70 gaat Wil realistischer werken. Hij kiest voor alledaagse thema’s als portretten, stillevens en landschappen. Een expositie in 1980 te Elsloo vormt zijn doorbraak als kunstenaar. In de jaren ’80 en ’90 wordt hij vooral bekend als de schilder van naturalistische winterlandschappen. Als tegenhanger maakt hij portretten, vooral van familieleden. Het zijn echter geen puur realistische portretten: altijd is er een dubbele bodem. In latere portretten laat hij zich inspireren door foto’s van ‘gewone karakters’ gezien tijdens zijn reizen door Europa. Hierin komt zijn ‘wezenlijke visie’ op de mens tot uitdrukking en daarmee is de verwantschap met zijn grote voorbeelden Pyke Koch en Dick Ket goed zichtbaar. Voordat Wil Leenders op 20 november 2017 overleed, werd hij nog geïnformeerd over de presentatie van zijn werk in Gemeentemuseum Weert, die daardoor het karakter van een ‘in memoriam’ kreeg.
