Stamtäöfelke aflevering 12: Peetse, kernèlle, stiegoeze, bude, male

Neîn, neîn, aanne stamtaofel wiste ze ’t zieëker: joonges hînkeldje neet. Det waas wat vör maegtjes. Kwansiês dieëj d’r wul ‘s e jungske mej, mer pas völ later wiszje woeërum. (Zagt eme aanne stamtaofel) Neîn, joonges móste peetskernèlle, poepkernèlle, en stiegoeze. Alles spuuëldje zich aaf in de kedâns van ’t jaor. Wi-jtj krek achtereîn waas wieëte ve neet mieër, allein as ’t koeëre aaf waas, begos ’t vleêgersezoên. Det waas alzelaeve ’t zelleje. Mer in waat vör ’n jaorgeti-j begos ’t kernèlle? En wannnieër zote ve op oeës kni-jje te bude?

Mer asj zoeëwiêt waas, lepe alle jóng mét ‘ne dikke bóbbel in eur bóks. Gein zörg: inne bóksetès zoot ‘ne dikke peetskernêl dae det veroeërzaakdje. Of ‘ne poepkernêl. ‘ne Poepkernêl haaj de vorm van ‘ne peddekieës en woeërt mét e tawke aan e stekske aangezwieptj. De kûnst waas um ‘m zoeëlang muuëgelik aannegang te haoje. ‘t Gong déks fout as eure kernêl inne richel tösse de plevuûze terecht kwoom.

Peetskernèlle woor völ spannendjer. ‘ne Peetskernêl hieët de vorm van ‘ne spits oetloupendje bôl met oongeraan ’nen iêzere pûnt. Boeëvenop stiktj d’r e klein houtere köpke oet. Hieël sekuur mójje ’t tawke vanaaf de boeëvekânt recht nao oonger leî-je en dan van dao-aaf roond de peets drejje tojje weer bekans boeëve zeetj. ’t Indj haodje good vast en dan goeszje de kernêl van neet te hoeëg métte pûnt oppe groond. Oongertösse trékdje ’t tawke zoeë vlot muuëgelik trök, dan kriegtj de kernêl zien snelheid en blieftje drejje. De kûnst waas eigelik dejje eure kernêl op dae van emenângers goeszje, en det dae dan börszje. Dae de dupe waas, stóng wi-j ‘ne loeëte te koekeloere asze neet al begos te zûmpe. Dao góng eur kwartje soondescênte! Ge kosj uch indékke tieëge di-j schaaj doeër de kernêl boeëvenop te bepântsere mét penaeskes. Ze waere nog spiksplînternow gedrejdj doeër Peter Nouwen oet Ni-jwieërt; ajje nogges wîltj peetse. Kiektj oppe foto.

Aszje aant kernèlle woortj, kosj wul ’s laat waere ieër dejje beej mam woortj. Mer nog later woeërtj ajje aant bude of male woortj. Male wore oet klej gebakke bölkes di-jje beej Geenen’s Bazaar in e buulke vör ‘ne knab kosj koupe. Bude wore dikker, schoeëner en oet glaas. Dus ouch deurder. ’t Spuuël waas um mét ‘ne krómme vînger de buud of maal tieëge ânger aan te ketse en in e kuulke te mikke . Aanne stamtaofel weurtj dudelik detter aevevöl spelregels wore as detter jóng mejdieëje.  Eîn dînk waas zieëker: ajje mét ‘ne buut ‘ne maal good raakdje, blieëf d’r van dae maal allein nog mer ’n huîpke poejer oeëver. Bäöke dus weer. Hieël klein male wore teetjes. Beej det bude zeen d’r hieël wat bóksekni-jje verslieëte want staondjes koszje neet good mikke.

Stiegoeze waas ouch zoeë’n zoeëmerspuuël. Eigelik mószje det mét lieëg konsêrvebösse doon. Kort nao d’n oeërlog wore di-j d’r nog zat, legergreun, vanne Ingelse seldaote. Mer aster gein bösse wore, woeërte d’r e paar kejje opeîn gelagdj en dao mét ânger kejje op gegoesj tojje ze ammaol um haatj. Ajje neet kejje genog haatj, trokdje uch ’n pol graas oet de groond en goeszje ge daomej. Groeëte kâns dejje later oonger de aomzeîksele zootj, mer dao mószje neet oeëver schiêtschoeëtele. Gein înkel modern tablet (des ingels) waat dao tieëgenop kân!

© Frits Weerts / Bullseye Publishing

Boek Stamtäöfelke kopen
‘t Book es te koup beej de bookhândel (Bruna, Primera), de oetgaever Bullseye Publishing en beej Frits zelf (bestelle via e-mail) vör de priês van 24 eurokes.

Vorig artikelMan raakt gewond na val in Kelder
Volgend artikelExtra fietsenrekken en scooterbeugels in binnenstad Roermond